Δάνεια και καταθέσεις στο «καλάθι» των τεκμηρίων

ΟN LINE ΜΕ ΤΙΣ ΤΡΑΠΕΖΕΣ Ο ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΦΟΡΟΛΟΓΗΤΕΟΥ ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΟΣ

 

Με τις προτροπές της τρόικας το υπουργείο Οικονομκών εισβάλλει «στα άδυτα» των τραπεζών και μετά τις καταθέσεις και τα εμβάσματα αναζητά στοιχεία που αφορούν δάνεια για αγορές περιουσιακών στοιχείων μεγάλης αξίας και καταναλωτικές δαπάνες, χρηματοοικονομικές επενδύσεις και συναλλαγές με επιταγές ή μετρητά προκειμένου να εντοπίσει περιπτώσεις απόκρυψης εισοδήματος και πλασματικού «πόθεν έσχες».

Η άντληση των στοιχείων από τις τράπεζες θεωρείται «κλειδί» για τον εντοπισμό φορολογούμενων οι οποίοι είτε αλλοιώνουν είτε αποκρύπτουν εισοδήματα, δαπάνες διαβίωσης και αγορές περιουσιακών στοιχείων.

Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι ύστερα από πρόταση των τεχνοκρατών της τρόικας για την επιτάχυνση και βελτίωση της αποτελεσματικότητας των ελέγχων κυρίως στον χώρο των ελευθέρων επαγγελματιών (γατροί, δικηγόροι, μηχανικοί κ.ά.) και των εισοδηματιών το υπουργείο Οικονομικών έχει δώσει εντολή στις αρμόδιες υπηρεσίες να «φακελώσουν» τους πελάτες των τραπεζών όχι μόνο με βάση το ύψος των καταθέσεων, των εμβασμάτων αλλά και με βάση το ύψος των στεγαστικών και καταναλωτικών δανείων, τις επενδύσεις σε χρηματοοικονομικά προϊόντα και τις εμπορικές τους συναλλαγές.
Στόχος είναι να εμπλουτισθεί η εικόνα για το οικονομικό προφίλ των φορολογούμενων και με βάση κριτήρια επικινδυνότητας να επιλεγούν εκείνοι που θα ελεγχθούν κατά προτεραιότητα.
Το «κλειδί»
Πηγή του υπουργείου Οικονομικών έλεγε ότι η άντληση των στοιχείων από τις τράπεζες αποτελεί «κλειδί» για τον εντοπισμό φορολογούμενων οι οποίοι είτε αλλοιώνουν είτε αποκρύπτουν εισοδήματα, δαπάνες διαβίωσης και αγορές περιουσιακών στοιχείων.
Για παράδειγμα κάποιος δηλώνει ότι αγόρασε ένα ακίνητο σχεδόν εξ ολοκλήρου με δάνειο από τράπεζα με βάση την αντικειμενική του αξία και έτσι καλύπτει το «πόθεν έσχες». Ωστόσο η πραγματικότητα είναι διαφορετική, αφού η εμπορική αξία του ακινήτου είναι αισθητά υψηλότερη από την αντικειμενική, με αποτέλεσμα να κρύβει κάτω από το χαλί τα χρήματα που κατέβαλε για την απόκτησή του. Με την άντληση πληροφοριών από τις αρμόδιες υπηρεσίες εκτιμητών της τράπεζας οι ελεγκτικές Αρχές θα έχουν στα χέρια τους τα στοιχεία για την πραγματική αξία του ακινήτου και τη δαπάνη για την απόκτησή του και έτσι θα επαναπροσδιορίσουν όχι μόνο το «πόθεν έσχες» αλλά και το τεκμήριο διαβίωσης.
Ταυτόχρονα από τους φακέλους των τραπεζών θα αντληθούν πρόσθετες πλήροφορίες για την εισοδηματική και περιουσιακή κατάσταση του φορολογούμενου με βάση τα στοιχεία που ο ίδιος προσκόμισε για τη λήψη του δανείου.
Αρμόδιος παράγοντας παρέπεμπε στην πρόσφατη έρευνα Αμερικανικού Πανεπιστημίου από την οποία με βάση τα στοιχεία που συγκεντρώθηκαν από τις τράπεζες για το ύψος της δαπάνης για την τοκοχρεολυτική απόσβεση των δανείων προέκυπτε μεγάλη απόκρυψη εισοδήματος από ελεύθερους επαγγελματίες καθώς σε ορισμένες περιπτώσεις το ποσό της δόσης που κατέβαλαν έφθανε μέχρι και το 90% του δηλωθέντος εισοδήματος.
Υπηρεσιακά στελέχη επισημαίνουν ότι η συλλογή και η αξιοποίηση των στοιχείων από τα αρχεία των τραπεζών για τους δανειολήπτες θα βάλουν φραγμό και σε ένα άλλο κόλπο για την παράκαμψη του «πόθεν έσχες»: λαμβάνουν δάνειο για την αγορά ένος ακινήτου για να καλύψουν τη δαπάνη στην Εφορία και στη συνέχεια το αποπληρώνουν αποκρύπτοντας έτσι την πηγή προέλευσης των χρημάτων.
Πολύτιμου φορολογικού ενδιαφέροντος στοιχεία για τις δαπάνες διαβίωσης θα προκύψουν και από τη συλλογή και άντληση πληροφοριών για τα καταναλωτικά δάνεια και τις πιστωτικές κάρτες ενώ με την on line διασύνδεση των τραπεζικών καταθέσεων με τον κεντρικό υπολογιστή του υπουργείου Οικονομικών οι ελεγτκικές αρχές θα στήσουν φορομπλόκο σε «μαύρο χρήμα».
Από την εφορία
Ραβασάκια για τις αποκλίσεις
Οι φορολογούμενοι θα «φακελώνο- νται» με στοιχεία από δημόσιες και ιδιωτικές υπηρεσίες και επιχειρήσεις (πολεοδομίες, υποθηκοφυλακεία, εμπορικά καταστήματα, λογαριασμούς ΔΕΚΟ, τράπεζες, φορολογικό αρχείο κ.ά.) καθώς και στατιστικές και οικονομικές παραμέτρους για την επαγγελματική τους δράση.
Με βάση τα παραπάνω, θα προσδιο­ρίζονται το φορολογητέο εισόδημα για τα φυσικά πρόσωπα, τα ακαθάριστα έσοδα, οι εκροές, τα φορολογητέα κέρδη και ο οφειλόμςενος ΦΠΑ για επιτηδευματίες και επιχειρήσεις και το αποτέλεσμα θα λαμβάνεται υπόψη και στον έλργχο όλων των εκκρεμών χρήσεων για τις οποίες υφίσταται φορολογική υποχρέωση.
Σε περίπτωση που προκύπτει διαφορά με τις φορολογικές δηλώσεις, ο προϊστάμενος της ελεγκτικής μονάδας, πριν από την έκδοση της πράξης καταλογισμού του πρόσθετου φόρου θα καλεί τον υπόχρεο σε ακρόαση ζητώντας του να καταταβάλει τον πρόσθετο φόρο ή αν δεν αποδέχεται το πόρισμα να αμφισβητήσει με παραστατικά και έγγραφα το αποτέλεσμα των ελέγχων.
Μάλιστα η Εφορία δεν θα αναγνωρίζει τις αφορολόγητες δαπάνες, τις εκπτώσεις φόρου και το ύψος των τεκμηρίων που έχει αναγράψει στη δήλωσή του ο φορολογούμενος αν δεν προσκομίσει τα απαραίτητα δικαιολογητικά που θα αποδεικνύουν την ειλικρίνεια των αναγραφόμενων στοιχείων.
Πόθεν έσχες
Νέου τύπου έλεγχοι με τον μαγικό αλγόριθμο
Σύμφωνα με τις προτάσεις του τεχνικού κλιμακίου της τρόικας πέραν των τραπεζικών συναλλαγών για τη σύνθεση του φορολογικού προφίλ των μισθωτών, ελεύθερων επαγγελματιών και επιχειρήσεων θα χρησιμοποιηθούν οι πραγματικές δαπάνες διαβίωσης καθώς και ένα νέο «πλέγμα αντικειμενικών κριτηρίων» όπως το είδος, η έδρα και ο χρόνος άσκησης του επαγγέλματος, η οικογενειακή κατάσταση και η οικονομική θέση του φορολογούμενου.
Με βάση τα παραπάνω στοιχεία και πληροφορίες που θα συλλέγουν οι ελεγκτικές αρχές θα δημιουργείται ένα έδος αλγόριθμου για τον προσδιορισμό του φορολογητέου εισοδήματος. Το πρώτο βήμα για τους νέου τύπου ελέγχους θα γίνει τις επόμενες ημέρες με την έκδοση υπουργικής απόφασης που θα προβλέπει την ενεργοποίηση των λεγόμενων έμμεσων τεχνικών προσδιορισμού του φορολογητέου εισοδήματος αλλά και του ΦΠΑ και την επβολή αυτόματου και εκ του μακρόθεν πρόσθετου φόρου σε περιπτώσεις που ο «αλγόριθμος» των νέων κριτηρίων βγάζει υψηλότερο εισόδημα ή τζίρο από τις φορολογικές δηλώσεις.
Με την εφαρμογή του νέου τύπου αντικειμενικά κριτήρια και τεκμήρια το οικονομικό προφίλ των ελεγχόμενων θα εμπλουτισθεί με το είδος, τον χρόνο και τον τόπο της επαγγελματικής τους δραστηριότητας, το εύρος των εμπορικών τους συναλλαγών και θα επιταχυνθούν οι διαδικασίες καταλογισμού των κυρώσεων σε περίπτωση που διαπιστωθεί απόκρυψη εισοδήματος.
Εξειδίκευση
Με μεγάλη καθυστέρηση και μετά τις ασφυκτικές πιέσεις της τρόικας το υπουργείο Οικονομικών προχωρά στην έκδοση της υπουργικής απόφασης με την οποία θα ενεργοποιοηθεί η διάταξη για την εφαρμογή των νέων αντικειμενικών κριτηρίων και τεκμηρίων για τον προσδιορισμό του φορολογητέου εισοδήματος.
Η απόφαση θα εξειδικεύει το πλαίσιο και τον τρόπο εφαρμογής των έμμεσων τεχνικών ελέγχου με βάση την αρχή των αναλογιών, την ανάλυση ρευστότητας του φορολογούμενου, της καθαρής θέσης του φορολογούμενου, τη σχέση της τιμής πώλησης προς τον συνολικό όγκο του τζίρου, το ύψος των τραπεζικών καταθέσεων και των δαπανών σε μετρητά, τις δαπάνες διαβίωσης και τις μεταβολές της περιουσιακής κατάστασης καθώς και άλλες παραμέτρους.
ΚΩΣΤΑΣ ΑΝΤΩΝΑΚΟΣ
antonakos@pegasus.gr