Του ΜΑΡΙΟΥ ΕΥΡΥΒΙΑΔΗ
Τελικά αρχίζει να μου γίνεται πεποίθηση, ότι το ζήτημα των υδρογονανθράκων έχει σκοπίμως καταντήσει κάτι μεταξύ του Γεφυριού της Άρτας και τηλεοπτικής σαπουνόπερας. Αρχίζω να πιστεύω οτι, ο,τιδήποτε εξαγγέλλεται, δηλώνεται ή γράφεται απο πολιτικούς ταγούς στήν Κύπρο, κυρίως τον Πρόεδρο, τον αρμόδιο Υπουργό και τώρα την νεόκοπο Πρόεδρο της νεόκοπης Εταιρείας Υδρογονανθράκων Κύπρου (που δημιουργήθηκε για να αντικαταστήσει μιά άλλη και έτσι πρέπει πλέον η ΕΥΚ να επανεφεύρει τον τροχό ενώ χάθηκε πολύτιμος χρόνος  και ίσως σκόπιμα) είναι άνευ ουσιαστικού περιεχομένου και απλά γίνονται για να δημιουργούν εντυπώσεις, προσδοκίες, να διασκεδάζουν εσωτερικές καταστάσεις, να περνά ο καιρός, να διασπαθίζονται κρατικοί πόροι, να βολεύονται ημέτεροι κομματικοί ή μή, αλλά πρακτικά να μήν υπάρχει αποτέλεσμα παρά μόνο μιά πανάκριβη τρύπα, κυριολεκτικά, μέσα στο (αλμυρό) νερό!
Ίσως το παραπάνω να είναι, σχετικά, και το πιό ανώδυνο σενάριο. Πιθανόν να βρίσκεται σε εξέλιξη και κάποιο άλλο, δόλιο σενάριο, το οποίο να υποκρύπτει μιά καλά οργανωμένη, στρατηγικά, επιχείρηση με ενεργούς παίκτες ίσως όχι περισσότερους απο δύο–τον Πρόεδρο και τον αρμόδιο Υπουργό. Ίσως οι δυό αυτοί αξιωματούχοι να πιστεύουν ότι έχουν “εξασφαλίσει” διαβεβαιώσεις, ακόμη και δεσμεύσεις από την Ουάσινγκτον ότι οι υδρογονάνθρακες κρατούν το κλειδί “επίλυσης” του κυπριακού, εφόσον ακολουθηθούν κατά γράμμα συγκεκριμένες πολιτικές μεθοδεύσεις. Θα πρέπει δηλαδή για να ολοκληρωθεί με επιτυχία μιά τέτοια στρατηγικής εμβέλειας επιχείρηση, η κυπριακή κυβέρνηση να ακολουθήσει “ευλαβικά” ένα ειδικά επεξεργασμένο από την Ουάσιγκτον “οδικό χάρτη”. Στη βάση του σεναρίου αυτού, ο,τιδήποτε έπραξε η Λευκωσία μέχρι τώρα στον τομέα των υδρογονανθράκων, καλώς το έπραξε. Ωστόσο απο εδώ και πέρα το παιγνίδι “χοντραίνει” και πρέπει η Λευκωσία να παγώσει  περαιτέρω ενέργειες για εκμετάλλευση, ώστε να ευοδωθεί το σενάριο “επίλυσης” το οποίο, αναπόφευκτα, θα πρέπει να συμπεριλαμβάνει και την Τουρκία στήν εκμετάλλευση των κυπριακών κοιτασμάτων που συμπεριλαμβάνουν και πετρέλαιο.
Δέν χρησιμοποιώ την φράση “δόλιο σενάριο” απερίσκεπτα. Όλες οι ενδείξεις συνηγορούν υπέρ μιάς  τέτοιας εξέλιξης. Εάν όντως έτσι εχουν τα πράγματα, οφείλει η κυβέρνηση ν´αφήσει κατά μέρος τον υποκριτικό λόγο και να δώσει ειλικρινείς και ξεκάθαρες εξηγήσεις στον κόσμο. Οι εποχές των κουτοπονηριών και των εξυπνακισμών έχουν παρέλθει. Ό,τι και να έχουν κατά νούν οι κρατούντες ως προς το μέλλον του τόπου, χρειάζεται νομιμοποιητική βάση. Και η διαφάνεια είναι το προαπαιτούμενο.
Αφορμή αλλά όχι αίτιο για τα ανωτέρω σχόλιά μου υπήρξαν δύο πρόσφατα γεγονότα. Οι από κοινού δηλώσεις των αρμοδίων Υπουργών Κύπρου και Ελλάδας για ζητήματα ενέργειας κ. Γιώργου Λακκοτρύπη και Γιάννη Μανιάτη, με αφορμή τη  επίσκεψη του τελευταίου στην Λευκωσία και οι συναφείς δηλώσεις του Κύπριου Υπουργού και της κυρίας Τούλας Ονουφρίου, μετα την πρώτη συνεδρία του νέου Δοικητικού Συμβουλίου της ΕΥΚ.
Οι δύο Υπουργοί δεν έλαβαν καμιά απόφαση για την όποια συνεργασία-σύζευξη Κύπρου και Ελλάδας στον τομέα της ενέργειας. Δημιούργησαν όμως ”κοινή ομάδα εργασίας” που θα ”μελετήσει” το ζήτημα και θα κάνει εισηγήσεις, κλπ. Περισσότερο και άμεσο ουσιαστικό ενδιαφέρον για τον τόπο έχουν οι κοινότοπες και τετριμμένες τοποθετήσεις Λακκοτρύπη-Ονουφρίου. “Συζητήσαμε και ανταλλάξαμε απόψεις” δήλωσε ο κύριος Υπουργός, που παρακάθησε στην πρώτη και πανηγυρική συνεδρία της ΕΥΚ, για τον ρόλο που θα διαδραματίσει η εταιρεία “ως ο εμπορικός βραχίωνας του κράτους”. Ολοκληρώνοντας υπογράμμισε ότι με “γρήγορη ενημέρωση” και “κατάλληλη στελέχωση” θα προχωρήσουν κυβέρνηση και ΕΥΚ ”απρόσκοπτα στην εκμετάλλευση του φυσικού μας πλούτου”. ´Οσο για τη κυρία Ονουφρίου, μας γνωστοποίησε ότι προτεραιότητα του νέου Δ.Σ. “είναι η ενημέρωσή του για τις εξελίξεις στον τομέα των υδρογονανθράκων και η στελέχωση της εταιρείας με τεχνοκράτες”. Για το πρώτο σωστά διαβάσατε. Στην ΕΥΚ θα ξαναμάθουν το “αλφαβητάρι”, ή όπως προείπα θα επανεφεύρουν τον τροχό. Τώρα, πόσο καιρό θα πάρει η “ενημέρωση” και πόσο επιπρόσθετο θα πάρει η “στελέχωση” της εταιρείας με τεχνοκράτες, ένας θεός γνωρίζει.
Εν τω μεταξύ, στις 26 Μαρτίου, ο κύριος Υπουργός δήλωσε ότι μια άλλη εταιρεία, η Δημόσια Εταιρεία Φυσικού Αερίου (ΔΕΦΑ), δεσμεύτηκε να φέρει στην  Κύπρο φυσικό αέριο για ηλεκτροπαραγωγή το 2016. Εδώ εύλογα διερωτάται κάποιος. Και με το κυπριακό αέριο τί επιτέλους γίνεται; Παραδίπλα, το Ισραήλ “έβγαλε” το υγραέριό του στη στεριά και με το οποίο εξυπηρετείται ήδη η ισραηλινή οικονομία ενώ ταυτόχρονα γίνονται εντατικές ετοιμασίες για εξαγωγές. Από την εντόπιση των ισραηλινών κοιτασμάτων και την έλευσή  τους στη στεριά παρείλθαν ή δε παρείλθαν τρία χρόνια. Για το αντίστοιχο κυπριακό, μας λένε ότι θα το δούμε ,αν το δούμε, το ταχύτερο μέχρι το 2021.
Μέχρι τότε θα έχει περάσει και μια επιπρόσθετη επταετία, όσα χρόνια δηλαδή διήρκεσε η χούντα στην Ελλάδα. Για την οικονομικά αλλά και πολιτικά χειμαζόμενη Κύπρο, ακόμη επτά χρόνια είναι μια αιωνιότητα. Και όπως επιγραμματικά δήλωσε ο εμβληματικός και αείμνηστος οικονομολόγος Τζών Κέινς, “μακροπρόθεσμα θα είμαστε όλοι νεκροί”.
Το κυπριακό φυσικό αέριο θα μπορούσε να είχε ήδη μπεί στην κυπριακή αγορά το 2016, το έτος που η ΔΕΦΑ και ο κύριος Λακκοτρύπης προγραμματίζουν να εισαγάγουν φυσικό αέριο ως ενδιάμεση λύση. Οι παροικούντες την Ιερουσαλήμ το γνωρίζουν αυτό πάρα πολύ καλά. Μπορούσε η Κύπρος να είχε το δικό της φυσικό αέριο στη στεριά αλλά το γεγονός είναι ότι κάτι τέτοιο δέν συνέβη. Γιατί δεν έγινε; Ήταν λένε “λίγο” το υγραέριο στο Βυθοτεμάχιο 12, ήταν και το Βυθοτεμάχιο μακριά, το ´φαγε και ο γάιδαρος.
Αλλού είναι το ζήτημα και το πρόβλημα. Το υγραέριο όπως και το πετρέλαιο είναι ενέργεια, είναι πλούτος, αλλά είναι και εργαλείο ισχύος. Επιτρέπει στον κάτοχό του να χρησιμοποιήσει τον ενεργειακό του πλούτο για να διασφαλίσει τα συμφέροντά του τα οποία, στην περίπτωση ειδικά της Κύπρου, άπτονται της επιβίωσης του κράτους και του λαού. Είναι πεποίθησή μου ότι έχει δυστυχώς προαποφασισθεί ότι ο ενεργειακός πλούτος της Κύπρου δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως ασπίδα για την προάσπιση των ελευθεριών και της αξιοπρέπειας των πολιτών της Κύπρου. Το μόνο που “προσφέρεται” στην Κύπρο και “μεγαλόψυχα” μάλιστα, και για αυτό όλοι οι κάτοικοι πρέπει να είναι “ευγνώμονες”, είναι μια δοτή λύση που θα εξυπηρετεί πρώτιστα αλλότρια συμφέροντα. Και είναι αυτός ο λόγος που η εξόρυξη και εκμετάλλευση των κυπριακών υδρογονανθράκων έχουν καταντήσει σήριαλ που δεν έχει τέλος. ´Εχει ωστόσο καμπάρσους στην Κύπρο, όχι εξω απο αυτήν.