Του Σωτήρη Δημόπουλου
Ούτε οι βαρύγδουπες και γλυκερές δηλώσεις των εμπλεκομένων παραγόντων, ούτε το ειδυλλιακό ελβετικό τοπίο του Mont Pelerin μπορούν να αποκρύψουν τη σκληρή αλήθεια για την κατρακύλα του Κυπριακού. Η επιτηδευμένη σκηνοθεσία, υπό τις οδηγίες των υπερατλαντικών «φίλων» μας, δεν είναι, από μόνη της ικανή να υπνωτίσει τον ελληνισμό της Κύπρου, που είναι ο πραγματικός στόχος της κακοπαιγμένης παράστασης, για να σερβιριστεί το σχέδιο Ανάν σε τρισχειρότερη μορφή. Γιατί, ακόμη κι αν κάποιος καλόπιστος είχε διάθεση να πειστεί από την καθημερινή υποβολή τεχνητής αισιοδοξίας, οι συνεχείς απειλητικοί βρυχηθμοί του Ερντογάν, τον κάνουν τουλάχιστον καχύποπτο.
Ο σουλτάνος της Άγκυρας κινείται πλέον εκτός ορίων και δεν προσπαθεί καν να καμουφλάρει τους σκοπούς του. Ανοιχτά διεκδικεί την επανασύσταση της Οθωμανικής αυτοκρατορίας, μη αρκούμενος σε παραληρηματικά οράματα, αλλά με σχέδιο και θρασύτητα τα υλοποιεί.
- Έχει εισβάλει στη Συρία, όχι μόνον για να ακυρώσει την ένωση των κουρδικών καντονιών, αλλά και να διεκδικήσει όσα μπορεί περισσότερα, ακόμη και το Χαλέπι, τμήμα και αυτό της «οθωμανικής καρδιάς» του, όπως δημοσίως εκμυστηρεύτηκε. Ήδη προχωρά στην κατασκευή αεροδρομίου, σύμφωνα με τη λιβανέζικη εφημερίδα As Safir, στην κωμόπολη Al-Rai, η οποία κατοικείται κυρίως από Τουρκομάνους.
- Στο Ιράκ, πάλι με το πρόσχημα της προστασίας των Τουρκομάνων –τι μας θυμίζει, άραγε, αυτό;-, έχει ήδη δημιουργήσει ισχυρή στρατιωτική βάση στη Bashiqa, ενώ συγκεντρώνει στρατεύματα στα σύνορα, για να μην μείνει πίσω στο μοίρασμα της Μοσούλης –μια ακόμη πρώην οθωμανική πόλη που νοσταλγεί.
- Προς δυσμάς, η διεκδίκηση του Αιγαίου και των ελληνικών νησιών συνιστά καθημερινή πρακτική. Με λόγια και πράξεις, με μη αναγνώριση της συνθήκης της Λωζάνης, με ΝΟΤΑΜ και NAVTEX, με παραβάσεις και παραβιάσεις, με εκδίωξη ακόμη και σκαφών που κάνουν επιστημονικές έρευνες, όπως πριν λίγες ημέρες στο Καστελόριζο, αμφισβητεί συνολικά την ελληνική κυριαρχία. Και για να μην μείνει καμία αμφιβολία για τις προθέσεις του, ήλθε και η νέα παραγγελία, για δεκάδες μαχητικά αεροσκάφη πέμπτης γενιάς F35, από τις ΗΠΑ. Είναι φανερό ότι από απέναντι ετοιμάζονται για κάτι μεγάλο, που θα αλλάξει ριζικά το status, και όχι αποκλειστικά στη θάλασσα του Αιγαίου.
- Στο εσωτερικό της Τουρκίας, ο πόλεμος κατά των Κούρδων και των αντιφρονούντων συνεχίζεται αδιάκοπα. Λαμβάνουν χώρα συλλήψεις και φυλακίσεις δημάρχων, όπως στο Ντιγιαρμπακίρ, και δημοσιογράφων, όπως της «Τζουμχουριέτ». Συνολικά, από την επαύριον του αποτυχημένου πραξικοπήματος, 170 μέσα ενημέρωσης έχουν κλείσει και 105 δημοσιογράφοι έχουν συλληφθεί. Όσο για το κράτος δικαίου και τις ευρωπαϊκές συστάσεις η ισλαμιστική τουρκική ηγεσία τα γράφει στα «παλιά της υποδήματα» και δεν το κρύβει, όπως το είπε και ο Γιλντιρίμ.
Και αναρωτιέσαι εσύ ο αφελής, πώς είναι δυνατόν αυτή η αρπακτική Τουρκία, μια χώρα σε παροξυσμό, σε κρίση μεγαλοϊδεατισμού, στο κατώφλι του ολοκληρωτισμού, να συναινέσει σε όποια «δίκαιη» επίλυση του Κυπριακού; Η υπόθεση ασφαλώς να αποφασίζει έστω και κατ΄ ελάχιστον μόνος του ο Ακιντζί απορρίπτεται ως, τουλάχιστον, γελοία. Όταν, λοιπόν, αυτοί που διατείνονται urbi et orbe ότι τα πρώην εδάφη της Οθωμανικής αυτοκρατορίας, που απελευθερώθηκαν από τη καταθλιπτική δουλεία και το σκοταδισμό αιώνων με επαναστάσεις και ποταμούς αίματος, θα πρέπει να επανέλθουν στην προτέρα κατάσταση, είναι δυνατόν να επιτρέψουν στην μικρή Κύπρο να ταξιδέψει μόνη της στον κόσμο της ελευθερίας και της ανεξαρτησίας; Αυτό δεν συνιστά πλέον ψευδαίσθηση, αλλά παθολογικού τύπου παραίσθηση!
Ως εκ τούτου, είναι βέβαιο ότι, στο τέλος της ημέρας, είτε οι συνομιλίες θα καταρρεύσουν γιατί είναι δύσκολο να εμφανιστεί προς τον λαό της Κύπρου ένα τέτοιο έκτρωμα που επιβάλουν οι Τούρκοι, είτε αν τεθεί, τελικώς, με άνωθεν αφόρητες πιέσεις, σε δημοψήφισμα, λογικά θα εισπράξει ένα μεγαλοπρεπές Όχι. Επειδή, όμως, υπάρχει πάντα το «μεγάλο σχέδιο» και τα πολυσύνθετα συμφέροντα προσδοκούν γεωπολιτικά και οικονομικά κέρδη από την «πώληση» της Κύπρου, θα το παλέψουν μέχρι τέλους. Έτσι είναι επίσης βέβαιο ότι η «επιχείρηση αισιοδοξία» θα αντικατασταθεί από την «επιχείρηση τρομοκρατία». Κι αυτή θα έχει δύο σκέλη. Το ένα θα αφορά την τουρκική απειλή και το δεύτερο τον διεθνή παράγοντα. Συγκεκριμένα:
Α. Το στοιχείο του τουρκικού αναθεωρητισμού θα μεταβληθεί σε στοιχείο συνηγορίας στην λύση-κόλαφο που θα προταθεί. Κοντολογίς, θα υποστηριχθεί ότι εάν σήμερα δεν αποδεχθεί ο Κύπριος την αυτοκτονία του, τότε αύριο θα τον εξοντώσει ο Τούρκος. Δηλαδή, αν δεν πάρεις το πακέτο που σου προσφέρουμε, με τουρκικό στρατό που θα μείνει μέχρι να (μην) φύγει, με εκ περιτροπής προεδρία, με ελάχιστα επιστραφέντα εδάφη, με ανύπαρκτη κυριαρχία, με μη λειτουργικό σύστημα, και πάντοτε με την υψηλή εποπτεία της Άγκυρας, η Τουρκία θα κατακλύσει με εποίκους τα κατεχόμενα τα οποία θα χαθούν δια παντός.
Πρόκειται, όπως έχει αποδειχθεί και στο παρελθόν, για έναν ψευδή εκβιασμό. Όχι γιατί ο Ερντογάν δεν μπορεί να μετατρέψει και επισήμως τα κατεχόμενα σε βιλαέτι της Τουρκίας, όπως είναι de facto σήμερα. Αλλά, διότι ο προφανής στόχος της τουρκικής πολιτικής μετά το 1974 είναι ο έλεγχος όλου του νησιού. Το πρόβλημα της Άγκυρας είναι μια πραγματικά ανεξάρτητη Κύπρος, γιατί συνιστά μια μόνιμη αμφισβήτηση του οθωμανισμού, μια νησίδα ελεύθερου ελληνισμού στην ανατολική Μεσόγειο. Το μόνο επομένως που αναμένουν και για το οποίο επιμένουν είναι να ανοίξει η κερκόπορτα, δηλαδή η κατάλυση της κυριαρχίας της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Β. Αλλά και το κόστος του Όχι, από την αντίδραση της διεθνούς κοινότητας, είναι ένα στην ουσία ένα «σκιάχτρο». Η κατάσταση φαίνεται μάλιστα λιγότερη πιεστική, απ’ αυτήν τουλάχιστον την άποψη, και από το 2004. Και τότε προειδοποιούσαν για τις επερχόμενες ημέρες της αποκαλύψεως, ως συνέπεια του Όχι. Η απειλή αυτή τώρα είναι εντελώς κενή περιεχομένου, γιατί ο κόσμος έχει αλλάξει άρδην μέσα σε αυτά τα 12 χρόνια Τότε, υπήρχε ακόμη μια σχεδόν αναμφισβήτητη αμερικανική παγκόσμια ηγεμονία∙ μια Ευρωπαϊκή Ένωση οικονομικά ακμάζουσα και πολιτικά συμπαγής∙ η Ρωσία και η Κίνα, παρά την ανοδική τους πορεία, δεν είχαν πρωτεύοντα ρόλο στα διεθνή πράγματα.
Σήμερα η παγκόσμια ηγεμονία των ΗΠΑ βρίσκεται σε υποχώρηση και σε αμφισβήτηση. Ακόμη και στο εσωτερικό τους διεξάγεται ένα σκληρός πολιτικός αγώνας, που άπτεται της ίδιας τη φυσιογνωμίας της χώρας. Το τι θα συμβεί, θα φανεί από το αποτέλεσμα των εκλογών. Εν πάση περιπτώσει, όμως, θα έχουμε μια νέα ηγεσία, με νέα ιεραρχία και ίσως και διαφοροποιημένες προτεραιότητες.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση, κι ενώ ήδη η Μ. Βρετανία βρίσκεται σε διαδικασία αποχώρησης, σπαράσσεται από εσωτερικές αντιθέσεις. Κάθε χώρα βρίσκεται σε διαφορετική αφετηρία προσέγγισης των διαφόρων ζητημάτων, για το μεταναστευτικό, την οικονομία, τις σχέσεις με τη Ρωσία κ.λπ.
Η Ρωσία, η οποία είναι παραδοσιακά πλησίον της Κύπρου, με δικά της οικονομικά και γεωστρατηγικά συμφέροντα στο νησί, βρίσκεται πλέον με ισχυρότατη δύναμη πυρός στη Συρία και στην ανατολική Μεσόγειο. Η παρούσα συνεργασία Μόσχας-Άγκυρας δεν είναι μια στρατηγική συμμαχία, αλλά μια επί μέρους προσέγγιση. Σ’ αυτό το πλαίσιο είναι βέβαιο ότι δεν υπάρχει καμία ταύτιση με τις επεκτατικές βλέψεις του Ερντογάν προς την Κύπρο και την Ελλάδα. Όπως σίγουρο είναι ότι και μετά από ένα νέο Όχι, η Ρωσία θα είναι εδώ, με τον ίδιο τρόπο που είναι και τώρα.
Το ίδιο θα λέγαμε και με την Κίνα. Η πολιτική του Πεκίνου, που προωθεί μια μόνιμη οικονομική δραστηριότητα στο νησί, στο πλαίσιο της διείσδυσής του στην ευρύτερη περιοχή, δεν θα αλλάξει μετά το Όχι.
Ακόμη και το Ισραήλ, που έχει οπωσδήποτε άμεσο συμφέρον από μια λύση ώστε να προχωρήσει ο αγωγός φυσικού αερίου από τα κοιτάσματά του προς τη Τουρκία, είναι υποχρεωμένο να αποδεχθεί το αποτέλεσμα του Όχι και να αναπροσαρμόσει το σχεδιασμό του. Γιατί το Τελ Αβίβ σε καμία περίπτωση δεν επιθυμεί μια «τουρκική Κύπρο», και επιπλέον γνωρίζει ότι η Κυπριακή Δημοκρατία θα παραμείνει εσαεί μια χρήσιμη συμμαχική χώρα, σε μια επικίνδυνη για το ίδιο γειτονιά.
Θα υπάρξουν, οπωσδήποτε, και αυτοί που θα πικραθούν, όπως η κα Νούλαντ, ο κ. Έιντε, ο βρετανικός παράγων και κάποιοι ακόμη. Αλλά, δεν πειράζει, θα το ξεπεράσουν…