ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΧΩΡΟΦΥΛΑΚΗ

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΧΩΡΟΦΥΛΑΚΗ

Ελληνική ΧωροφυλακήΗ Ελληνική Χωροφυλακή ήταν ένα σώμα οργανωμένο στρατιωτικά με αστυνομικά καθήκοντα. Ιδρύθηκε στις 15 Ιουνίου 1833 ως Βασιλική Χωροφυλακή και συγχωνεύθηκε μαζί με την Αστυνομία Πόλεων στην σύγχρονη Ελληνική Αστυνομία το 1984.
Κατά το σχετικό συστατικό της Διάταγμα, το οποίο συντάχθηκε επάνω στη βάση του Οργανισμού της Γαλλικής Εθνικής Χωροφυλακής: "Συσταίνεται Χωροφυλακή, σκοπός της οποίας είναι να στερεώσει και να διαφυλάττει την κοινήν ασφάλειαν, επιτηρούσα με άγρυπνον όμμα εις το να προλαμβάνεται και εμποδίζεται πάσα διατάραξη της κοινής ησυχίας εγκληματική επιχείρησις και παρεμβαίνουσα με δραστηριότητα και ταχύτητα προς ανακάλυψιν και σύλληψιν των κακούργων. Το χρέος της είναι και να διατηρή την ισχύν των νόμων καθ' όλην την Περιφέρειαν του Κράτους και τα Στρατόπεδα και εις τον Στρατόν...".
Πρόδρομοι της Χωροφυλακής ήταν η Πολιταρχεία που ιδρύθηκε στο Ναύπλιο το 1828, η οποία είχε καθήκοντα κυρίως εκτελεστικής δύναμης και η Eκτελεστική Δύναμη Πελοποννήσου, μια Πεντακοσιαρχία που είχε διαιρεθεί σε διάφορα τμήματα της Πελοποννήσου, επικεφαλής της δύναμης αυτής ήταν ο Μακρυγιάννης, και αποστολή είχε την εμπέδωση της δημόσιας ασφάλειας δείχνοντας θετική δράση στην καταπολέμηση της ληστείας.
Στις 29 Ιανουαρίου 1829 ο Ιωάννης Καποδίστριας με ψήφισμα τουδημοσίευσε τον «Κανονισμό της αστυνομίας και καθηκόντων αυτής». Τα καθήκοντα αυτά ήταν κυρίως ο έλεγχος κίνησης αλλοδαπών και κατοίκων άλλων επαρχιών, ο έλεγχος συνομωσιών, ο έλεγχος οπλοφορίας, ο έλεγχος επαιτών, λεσχών και καφενείων, ο έλεγχος οικοδομών, η φρούρηση φυλακών, η εκτέλεση διοικητικών και δικαστικών αποφάσεων, η άσκηση δικαστικής αστυνομίας. Όταν δολοφονήθηκε, το κράτος οδηγήθηκε σε αναρχία και ήταν αδύνατο να παράσχει τη στοιχειώδη προστασία στο λαό από τους ληστές και τους λοιμούς.
Όταν ανέλαβε την βασιλείο ο Όθων το κράτος ήταν σε άθλια κατάσταση και την αποκατάσταση της τάξης ανέλαβε το σώμα των 5.000 Βαυαρών στρατιωτών που συνόδευε τον Όθωνα.
Στις 15 Ιουνίου 1833 ιδρύθηκε το σώμα της Βασιλικής Χωροφυλακής ενώ στις 27 Δεκεμβρίου 1833 καθιερώθηκε και η Δημοτική Αστυνομία με τη διαίρεση της χώρας σε δήμους. Άλλα αστυνομικά σώματα που ιδρύθηκαν κατά την Οθωνική περίοδο ήταν η Οροφυλακή, η Εθνοφυλακή και η Διοικητική Αστυνομία με περιορισμένα όμως καθήκοντα δημόσιας ασφάλειας όπως η φύλαξη των συνόρων και του συνταγματικού καθεστώτος.
Το 1899 ιδρύθηκε και η Κρητική Χωροφυλακή ακολουθώντας το Ιταλικό πρότυπο, η οποία συγχωνεύθηκε με την Βασιλική Χωροφυλακή το 1913 (Ν.Δ. 10/7/1913). Τέσσερις μεγάλες πόλεις της Ελλάδας (η Αθήνα, ο Πειραιάς, η Πάτρα και η Κέρκυρα), απέκτησαν τη δική τους Αστυνομία Πόλεων τη δεκαετία του 1920 (Ν. 1370/1918), και η Χωροφυλακή διατήρησε την ευθύνη όλης της υπόλοιπης επικράτειας. Τα δυο Σώματα ήταν αυτόνομα, είχαν τον δικό τους αρχηγό και μόνο σε εξαιρετικά σοβαρές περιπτώσεις υπήρχε συνεργασία των δυο Σωμάτων.
Το 1861 ιδρύθηκε η Σχολή της Χωροφυλακής ως τμήμα του Υπουργείου Στρατιωτικών και η εκπαίδευση του προσωπικού της Χωροφυλακής να λαμβάνει χώρα σε στρατόπεδα του στρατού. Το 1906, η Χωροφυλακή ανασυγκροτήθηκε αποκτώντας τις δικές τις εκπαιδευτικές εγκαταστάσεις.
Πολλοί χωροφύλακες πήραν μέρος ανεπίσημα στον Μακεδονικό αγώνα.Αποσπάσματα της Χωροφυλακής πολέμησαν στους Βαλκανικούς Πολέμους (1912-1918) και στον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο (1914-1918). Οι πολεμικές αυτές δραστηριότητες την κρατούσαν προσκολλημένη στην στρατιωτική δομή της και στο να παραμελεί τα αμιγώς αστυνομικά της καθήκοντα. Μετά το 1935 μεταλλάχτηκε σταδιακά σε ένα αμιγώς αστυνομικό σώμα, μια πορεία που διακόπηκε κατά την στρατιωτική δικτατορία του Ιωάννη Μεταξά (1936-1940), τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο (1940-1945) και τον ελληνικό εμφύλιο (1946-1949) στον οποίο η Χωροφυλακή έπαιξε σημαντικό ρόλο, όπως και κατά την διάρκεια της δικτατορίας των Συνταγματαρχών (1967-1974). Το 1946 η Χωροφυλακή έπαψε να αποτελεί οργανικό τμήμα του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας και μετατάχθηκε στο Υπουργείο Δημόσιας Τάξης.
Το 1969 η Ελληνική Βασιλική Χωροφυλακή μετονομάσθηκε σε Ελληνική Χωροφυλακή. Την ίδια χρονιά απέκτησε και το τελευταίο (στην ιστορία της) έμβλημα (βοιωτική ασπίδα). Το 1984 κρίθηκε σκόπιμο να συγχωνευθούν η Χωροφυλακή και η Αστυνομία Πόλεων, ώστε να σχηματίσουν ένα νέο Σώμα, την Ελληνική Αστυνομία. Η Χωροφυλακή την στιγμή της συγχώνευσης (Οκτώβριος 1984) είχε δύναμη 28 χιλιάδων ατόμων και το νέο αστυνομικό σώμα διατήρησε την προϋπάρχουσα δομή της όχι όμως την στρατιωτική.

ΑΠΟ ΤΗ ΒΙΚΙΠΑΙΔΕΙΑ