Σκανδιναβικά μοντέλα και ελληνικές αλχημείες

ΣΙΩΠΗΤΗΡΙΟ Πέμπτη, 28 Αυγούστου 2014 - 00:05

Η συζήτηση για τις διοικήσεις των τραπεζών επανέρχεται, ως απόρροια σεναρίων που θέλουν τους μετόχους να βάζουν βαθιά το χέρι στην τσέπη για καλύψουν τα χρήματα που θα υποδείξουν τα νέα stress test. Η αλήθεια είναι ότι η συζήτηση αυτή είναι κάπως πρόωρη, αφού δεν ξέρουμε ακόμη τους κανόνες του παιγνιδιού.  Υποκρύπτει, πάντως, μία διάθεση αυτοκριτικής του συστήματος για την μέχρι σήμερα διαχείριση του θέματος! Η στήλη αυτή ήταν η μόνη που είχε επικρίνει το σχέδιο Αλογοσκούφη, όταν η τότε κυβέρνηση Καραμανλή είχε επιχειρήσει να  βαφτίσει το κρέας ψάρι και  να αφήσει στο απυρόβλητο τις διοικήσεις των τραπεζών, όταν οι τράπεζες εξακολουθούσαν να βρίσκονται εν ζωή λόγω της κρατικής βοήθειας. Είχαμε γράψει, λοιπόν, τότε για το σκανδιναβικό μοντέλο, το οποίο προέκυψε από ανάλογη κρίση στην Φινλανδία. Είχαμε γράψει, επίσης, ότι δεν ήταν υπεύθυνες οι διοικήσεις των τραπεζών για την κρίση του ελληνικού τραπεζικού συστήματος. Τα γεγονότα, όμως, που έκαναν απαραίτητη την επέμβαση του κράτους, προκειμένου να διασωθεί το τραπεζικό σύστημα και οι καταθέσεις των αποταμιευτών,  άλλαξε αυτόματα και τα δεδομένα. Οι «άσχετοι», λοιπόν Φιλανδοί δεν άφησαν την διοίκηση των τραπεζών στα ίδια πρόσωπα. Ούτε και έσπευσαν να διορίσουν τους φίλους της κυβέρνησης στην θέση εκείνων που έφευγαν.  Έκαναν διαγωνισμό και προσέλαβαν νέους managers, οι οποίοι ανέλαβαν το έργο της εξυγίανσης και της πώλησης των κρατικοποιημένων τραπεζών σε ιδιώτες επενδυτές. Αυτά όμως είχαν νόημα τότε! Σήμερα που η συζήτηση επανέρχεται σιγά – σιγά στο προσκήνιο, έχουμε την εντύπωση ότι αυτή γίνεται … εκ του πονηρού!  Και δεν θεωρούμε τυχαίο το γεγονός ότι οι όποιοι προβληματισμοί εκφράζονται, έστω και παρασκηνιακά, σε μία περίοδο που οι τράπεζες θα πρέπει να αρχίσουν να ξεκαθαρίζουν την στάση τους απέναντι σε επιχειρήσεις για το θέμα των κόκκινων δανείων. Καλώς ή κακώς πρόκειται για μία κορυφαία διεργασία, δεδομένου ότι μέσω αυτής θα καθοριστούν ποιοι θα είναι οι πρωταγωνιστές της επόμενης ημέρας. Η εκάστοτε πολιτική εξουσία ήθελε ανέκαθεν να έχει λόγο στα μεγάλα επιχειρηματικά εγχειρήματα και να δημιουργεί σχέσεις διαπλοκής και εξάρτησης. Αν στο παρελθόν είχε νόημα ο πολιτευτής του νομού να μπορεί να «πουλήσει» στον επιχειρηματία της περιοχής  ένα δάνειο, προκειμένου να τον μετατρέψει σε κομματάρχη, σήμερα  η  προσβασιμότητα έχει μεγαλύτερη αξία. Δεν μιλάμε απλά και μόνο για ένα δάνειο, αλλά για αποφάσεις ζωής ή θανάτου. Όποιος ελέγξει την ροή του χρήματος, είναι πιθανόν να καταφέρει να καθορίσει σε έναν σημαντικό βαθμό και τις πολιτικές εξελίξεις για τα επόμενα χρόνια! Είμαστε καχύποπτοι επειδή οι ενδείξεις μας το επιτρέπουν! Το σκανδιναβικό μοντέλο έγιναν διαγωνισμοί. Διαγωνισμοί έγιναν και για την στελέχωση του ΤΧΣ. Εκ του αποτελέσματος μπορούμε να υποθέσουμε είτε ότι εδώ δεν ξέρουμε να κάνουμε διαγωνισμούς είτε ότι οι Φιλανδοί είναι καλύτεροι τραπεζίτες από τους Έλληνες. Κάποιοι που είναι πιο «πονηρεμένοι» υποστηρίζουν ότι το σκανδιναβικό μοντέλο θα χρησιμοποιηθεί ως άλλοθι, αφού το ΤΧΣ μπορεί να ισχυριστεί ότι είναι ικανό να διορίσει νέες διοικήσεις! Επαναλαμβάνουμε, λοιπόν, ότι  τα όσα συμβαίνουν το 2014 δεν έχουν σχέση με τα γεγονότα του 2008! Από την άλλη, υπάρχει ένας νόμος. Καλώς ή κακώς! Κατά την άποψή μας ο νόμος αυτός ευνοεί ιδιαίτερα τους μετόχους των τραπεζών. Αλλά κι αυτή η συζήτηση δεν έχει νόημα, από την στιγμή που ο νόμος αυτός έχει εφαρμοστεί. Δεν μπορούμε να αλλάζουμε τους κανόνες του παιγνιδιού συνέχεια! Κατά συνέπεια, θέμα συζήτησης, κατά την άποψή μας, υπάρχει μόνο αν προκύψουν νέες κεφαλαιακές ανάγκες για τις τράπεζες κι αυτές κληθεί να τις καλύψει εκ νέου το ΤΧΣ! Εμείς δεν ξέρουμε αν προκύψουν ανάγκες και πόσες θα είναι αυτές! Αν το ξέρουν κάποιοι, ας μας τις πουν και σε εμάς για να τις μάθουμε. Εκτός κι αν γνωρίζουν κάτι άλλο! Ότι οι τράπεζες είναι εκτεθειμένες από  τα πολλά κόκκινα δάνεια κι ότι το αποτέλεσμα των  ελέγχων θα έχουν (ειδικά για την Ελλάδα) έντονο και το πολιτικό στοιχείο. Δεν μπορούμε να φανταστούμε πως αυτό μπορεί να συμβεί, αλλά το προηγούμενο της έντονης αντιπαράθεσης της προηγούμενης διοίκησης της Τράπεζας της Ελλάδας με την τρόικα υπάρχει και μας δείχνει ότι η ερμηνεία των αριθμών είναι πολλές φορές πιο σημαντική από τους ίδιους τους αριθμούς. Ηταν τότε που το ΔΝΤ μιλούσε για ανάγκες 20 δισεκατομμυρίων ευρώ, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα τις κατέβαζε στα 12 - 14 δισεκατομμύρια ευρώ και τελικά καταλήξαμε στα 6! Μήπως βρίσκεται σε εξέλιξη ένα ανάλογο παιγνίδι; Το σημειώνουμε επειδή είναι γνωστή η αγωνία διαφόρων κύκλων να εξαφανίσουν το μαξιλάρι των 11 δισεκατομμυρίων ευρώ, των αδιάθετων χρημάτων του ΤΧΣ, έτσι ώστε να μην γίνει αυτό στο μέλλον όπλο της οποιασδήποτε κυβέρνησης. Αν τελικά παιχτεί ένα τέτοιο παιγνίδι περιμένουμε να δούμε ποια στάση θα κρατήσει η Τράπεζα της Ελλάδος, γνωρίζοντας  ποια στάση κράτησε πριν λίγους μήνες και ποιο αποτέλεσμα πέτυχε. Για να μην κρυβόμαστε πίσω από το δάκτυλό μας! Όσο αντίθετοι είμαστε με τον διορισμό κομματικών στελεχών στις τράπεζες, όπως συνέβαινε κατά κόρον στο παρελθόν, άλλο τόσο αντίθετοι είμαστε με τον διορισμό στελεχών από το ΤΧΣ. Επειδή πιστεύουμε ότι πρόκειται για το ίδιο ακριβώς πράγμα.  Μην μπερδεύουν, λοιπόν, τα σκανδιναβικά μοντέλα με τις ελληνικές αλχημείες. Θανάσης Μαυρίδης thanasis.mavridis@capital.gr

Πηγή:www.capital.gr