Χρήστος Ιακώβου
Διευθυντής του Κυπριακού Κέντρου Μελετών
Ήδη έχουν περάσει 19 χρόνια από εκείνο το μαύρο Αύγουστο, όταν ο Τάσος Ισαάκ πρώτα έπεφτε νεκρός από τα χτυπήματα των πραιτοριανών του ψευδοκράτους και λίγες μέρες μετά ο Σολωμός Σολωμού κρεμόταν από τον ιστό καθώς δεχόταν τα πυρά των εγκαθέτων του τουρκικού στρατού. Ήτανε Αύγουστος του 1996 όταν το πανελλήνιο βυθίστηκε σε βαθύ πένθος από τις άγριες δολοφονίες των δύο νεαρών ηρωομαρτύρων, όταν άοπλοι αμφισβήτησαν τη συνεχιζόμενη κατοχή.
Το να μιλήσει κανείς γι’ αυτούς τους δύο σύγχρονους ηρωομάρτυρές μας χωρίς να περάσει μέσα από την ταραχή τηςσυναισθηματικής φόρτισης των δολοφονιών τους, που ζήσαμε όλοι, είτε επί τόπου στη Δερύνεια είτε από τηλεοράσεως, είναι νομίζω εξαιρετικώς δύσκολο. Οφείλει πρώτα να υποκλιθεί στην ανδρεία αλλά και στο μεγαλείο τους αναγνωρίζοντας αυτό που μας δίδαξαν με τη θυσία τους, ότι δηλαδή οι ελεύθεροι είναι αυτοί που ξέρουν να ζουν αλλά και αυτοί που ξέρουν να πεθαίνουν για την ελευθερία. Οι δειλοί είναι αυτοί που πεθαίνουν καθημερινώς, αρνούμενοι τον αγώνα για απελευθέρωση, οι εθισμένοι με τα δεδομένα της κατοχής, αυτοί που ξέχασαν το «Δεν Ξεχνώ». Οι γενναίοι όμως, πεθαίνουν μόνο μία φορά και ο θάνατός τους αποτελεί γι΄ αυτούς που μένουν, ελπίδα ελευθερίας.
Στην εξέλιξη των ανθρωπίνων κοινωνιών, ο χρόνος καταξιώνει τους ήρωες στη συλλογική συνείδηση ενώ αφήνει τις εφήμερες διασημότητες να εξατμιστούν. Οι κοινωνικοπολιτικές κρίσεις είναι ταυτοχρόνως και κρίση ηθικής και ως εκ τούτου οι διανοητικές μας συνήθειες αναζητούν αξίες δοκιμασμένες μέσα στο χρόνο.
Ήρωας εκλαμβάνεται ο άνθρωπος που εκφράζει πάνω από όλα μία ευρέως αποδεκτή ηθική και ο οποίος ξεπερνά τον εαυτό του, υπερβαίνει δηλαδή τα όρια του προσωπικού συμφέροντος παραμένοντας σταθερός στις ηθικές του δεσμεύσεις. Ήρωας μπορεί να είναι κάποιος επώνυμος θεσμικός αντιπρόσωπος ή κάποιος απλός πολίτης, ο οποίος επιδεικνύει μία απαράμιλλη επιμονή να πράττει το ηθικώς σωστό. Στον ήρωα ευδιακρίτως αναγνωρίζονται στις πράξεις του χαρακτηριστικά συμπεριφοράς όπως η ιεράρχηση σε ανώτατο επίπεδο του κοινού συμφέροντος, η ευαισθησία στις συλλογικές ανάγκες, η γενναιότητα, η αυτοθυσία.
Ποιος μπορεί να ξεχάσει τον Τάσο Ισαάκ, όσα χρόνια και να περάσουν; Ο Τάσος στην προσπάθεια του να βοηθήσει έναν άλλο Έλληνα, τον οποίο κτυπούσαν οι Τούρκοι, δέχτηκε επίθεση και έπεσε στο χώμα. Γύρω του μαζεύτηκε λυσσασμένος τουρκικός όχλος και άρχισαν να τον κτυπούν αλύπητα με πέτρες και ρόπαλα, ενώ μέλη της Ειρηνευτικής Δύναμης παρακολουθούσαν αμέτοχοι. Μετά από λίγο ο Τάσος Ισαάκ περνούσε στο πάνθεο τω ηρώων αφήνοντας την τελευταία του πνοή λίγα μέτρα μακριά από την αγαπημένη του Αμμόχωστο.
Τη μέρα της κηδείας του Τάσου Ισαάκ, στις 14 Αυγούστου 1996, μέρα κατάληψης της Αμμοχώστου, ξεκινούσε για την αθανασία ένας άλλος ήρωας. Είχε ορκιστεί για εκδίκηση και τίποτα δεν μπορούσε να τον σταματήσει. Ομάδες από διαδηλωτές κατευθύνθηκαν προς το οδόφραγμα της Δερύνειας για να εναποθέσουν στεφάνια και λουλούδια στο χώρο της θυσίας του Τάσου Ισαάκ. Ξαφνικά ξεπετάχθηκε από μπροστά από τους διαδηλωτές ο Σολωμός Σολομού. Είχε ήδη πάρει την απόφασή του.
Όταν ο Σολωμού ξέφυγε από την εποπτεία των Κυανόκρανων και όρμησε προς την κατεχόμενη πλευρά προκειμένου να κατεβάσει την τουρκική σημαία, το σύμβολο της κατοχής, για όλους εμάς που παρακολουθήσαμε εκείνα τα λίγα δευτερόλεπτα της διαδρομής ήταν η πορεία ενός παλληκαριού προς την αιωνιότητα. Η πράξη του συμπύκνωνε, την οργή και την έκρηξη της εθνικής αξιοπρέπειας ενός λαού με ρίζες σε αυτό τον τόπο που μάχεται για ελευθερία και εθνική αξιοπρέπεια. Η εικόνα του νεκρού Σολωμού να πέφτει από τον ιστό, στην προσπάθειά του να υποστείλει την τουρκική σημαία, με το τσιγάρο στο στόμα, συγκλόνισε και συγκλονίζει μέχρι σήμερα, ενώ δεν άργησε να μετατραπεί σε διαχρονικό σύμβολο αγωνιστικότητας. Όταν οι πολίτες αναλαμβάνουν αυθορμήτως τέτοιες προτωβουλίες αυτοθυσίας σημαίνει ότι οι ηγέτες τους, τους έχουν προδώσει.
Όλες οι μορφές αυτοεπιβεβαίωσης συνδέονται με μια έντονη ανάγκη συνέχειας. Είναι η επιθυμία του ανθρώπου ν’ ακουμπήσει πάνω σε μια ιστορία, σα να πρόκειται για καταφύγιο. Είναι η αναγκαιότητα να ενταχθεί σε μια συνέχεια η οποία βυθίζει τις ρίζες της σ’ ένα παρελθόν και μπορεί έτσι καλύτερα να εγγυηθεί πως έχει και ένα μέλλον. Είναι η βούληση του ανθρώπου ν’ αντιπαρατάξει την αιωνιότητα στο θάνατο. Το αγαθό της Ελευθερίας θέλει αρετή και τόλμη, θέλει θυσίες για να την αποκτήσουμε και προπαντός για να τη διατηρήσουμε.
Ίσως, όλα αυτά ν’ ακούγονται κοινότοπα και να θεωρούνται αυτονόητα αλλά σε εποχές ημικατοχής η υπόμνηση των αυτονόητων εξασφαλίζει το υπέρτατο αυτονόητο αγαθό: την ίδια τη ζωή και τις αξίες της.
Η μνήμη των ηρώων μας παραμένει ανεξίτηλη, δεν θα σβήσει, δεν πρέπει να σβήσει και δεν πρέπει να αλλοιωθεί. Ο Τάσος Ισαάκ και ο Σολωμός Σολωμού άνοιξαν το δρόμο προς την Αμμόχωστο, την Κερύνεια, τη Μόρφου, την Καρπασία, χωρίς να κάνουν εξαιρέσεις σε για κανένα κατεχόμενο τμήματα. Έδειξαν ότι τίποτα δε μπορεί να σταματήσει ένα λαό που ακόμη άοπλος και προδομένος επιμένει να διεκδικεί ό,τι πιο ιερό . την Ελευθερία του.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.