Του Κώστα Στούπα
1) Καλά Χριστούγεννα Αλέξη και ευτυχισμένο το 2015!
Την εβδομάδα που πέρασε δεν υπήρξε μέρα που να μην ακούσαμε ή διαβάσαμε για τα δεινά που περιμένουν όσους δεν πληρώνουν φόρους.
Αν είχαμε να κάνουμε με κάποια σοβαρή χώρα και σοβαρή διοίκηση που εφαρμόζει το νόμο σταθερά και διαχρονικά δεν θα ακούγαμε τίποτα. Οι σοβαρές χώρες με σοβαρές διοικήσεις δεν απειλούν ως διαρρήκτες σπιτιών την κοινή γνώμη να τρέξει να παραδώσει μόνη της τα τιμαλφή...
Είναι προφανές τι συμβαίνει: Αυτό που συνέβαινε σε ανάλογες περιπτώσεις πάντα τις τελευταίες δεκαετίες. Η κυβέρνηση διαρρέει στα κανάλια νέα δρακόντεια ποινολόγια, προκειμένου να τρομοκρατηθούν τα συνήθη φορολογικά υποζύγια και να τρέξουν να γεμίσουν τα άδεια ταμεία.
Ο διθυραμβικές απειλές για κατασχέσεις και φυλακίσεις όσων δεν πληρώνουν, στο Ελλαδιστάν όπως και στην υπόλοιπη καθ’ ημάς ανατολή και υποσαχάρια Αφρική υποδηλώνουν τον πανικό του ταμία προς τον άδειο κορβανά.
Μια ματιά άλλωστε στα δεδομένα που έχουν δημοσιοποιηθεί αρκεί για να αποδείξει του λόγου το αληθές.
Οι αριθμοί...
Το Σεπτέμβριο που πέρασε τα κρατικά έσοδα δεν είχαν καταφέρει να πιάσουν ούτε τους στόχους του Αυγούστου που προηγήθηκε, έφτασαν τα 39,2 δισ. ευρώ και όταν ο στόχος 8μήνου ήταν στα 34,9 δισ. ευρώ.
Παρεμπιπτόντως τον Ιούλιο και τον Αύγουστο του 2015 λόγω capital controls και της κρίσης και του φόβου για "κούρεμα" των καταθέσεων, παρατηρήθηκαν αυξημένες πληρωμές φόρων και ασφαλιστικών εισφορών.  Όσοι είχαν ξεχάσει χρήματα στις τράπεζες έτρεχαν να πληρώσουν για να μην καταλήξουν και "κουρεμένοι" και με οφειλές στην εφορία. Αυτό ήταν μια εξέλιξη κόντρα σε όλες τις προβλέψεις.
Πάρα ταύτα τα έσοδα έμειναν μακριά από τους στόχους.
Τα έσοδα στα τέλη Σεπτεμβρίου ήταν 34,19 δισ. ευρώ, ενώ ο στόχος του προϋπολογισμού για το σύνολο του 2015 είναι για έσοδα 55,6 δισ. ευρώ.
Ο στόχος αυτός όμως αναμένεται να προσαρμοστεί προσεχώς με βάση τον προϋπολογισμό του 2016 στα 53,48 δισ. ευρώ.
Παρά την προσαρμογή, μας λείπουν μέχρι τέλος του έτους άλλα 19,29 δισ. ευρώ. Κάθε Έλληνας τις επόμενες 10 εβδομάδες που απομένουν θα πρέπει να καταβάλει στο κράτος από 1.900 ευρώ. Όπερ, κάθε τετραμελής οικογένεια 7.600 ευρώ.
Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία, από περίπου 5,9 εκατ. κοινές φορολογικές δηλώσεις που υποβλήθηκαν μέχρι και το τέλος Αυγούστου, τα 3,7 εκατ., δηλαδή το 62,82%, έδειξε οικογενειακές αποδοχές κάτω από 12.000 ευρώ.
Αν τα δυο τρίτα των νοικοκυριών στην Ελλάδα αθροίζουν ετήσιο μεικτό οικογενειακό εισόδημα κάτω από 12.000 ευρώ, είναι εύκολο να πληρωθούν τα 19 δισ. ευρώ στο επόμενο δίμηνο, είτε με τη μορφή του ΕΝΦΙΑ, είτε του φόρου εισοδήματος, είτε του ΦΠΑ;
Ούτε το υπόλοιπο ένα τρίτο μπορεί να καλύψει το κενό αυτό.
Η περίφημη μεσαία τάξη στη χώρα τελεί υπό εξαφάνιση και μαζί της μοιραία θα ακολουθήσει και η πολιτική και κοινωνική ομαλότητα.
Η ηρεμία που εξασφάλισε η εκτόνωση της αντιμνημονιακής οργής των τελευταίων ετών με την άνοδο του ΣΥΡΙΖΑ στην εξουσία μπορεί να στοιχηματίσει κάποιος πως θα είναι πρόσκαιρη.
Πολλοί θεωρούν πως ο ΣΥΡΙΖΑ επειδή ηγείτο τα τελευταία χρόνια του πεζοδρομίου θα μπορέσει να ελέγξει καλύτερα τις αντιδράσεις. Μάλιστα το ήρεμο κλίμα στο οποίο ψηφίστηκε το καλοκαίρι το τρίτο μνημόνιο και προχθές το πολυνομοσχέδιο φαίνεται πως επιβεβαιώνουν αυτήν την εκτίμηση.
Πολύ φοβάμαι πως η ηρεμία αυτή είναι πρόσκαιρη μέχρι να αρχίσει το κράτος να απλώνει το χέρι στις τσέπες και να ξεκινήσουν οι πρώτοι πλειστηριασμοί...
Ένας κακομαθημένος λαός όπου οι 2-3 τελευταίες γενιές μεγάλωσαν σε μια αναξιοκρατική ευημερία με δανεικά, δύσκολα θα μπορέσει να ανεχθεί συνθήκες ζωής που μόνο οι παλιότεροι θυμόμαστε αμυδρά...
Οι λαοί της ανατολικής Ευρώπης άντεξαν με καλύτερους όρους την κατάρρευση της σοβιετίας γιατί ήταν σκληραγωγημένοι από την κομμουνιστική ένδεια που είχε προηγηθεί.
Ένα πλήθος εθισμένο στην απειθαρχία και περιφρόνηση του νόμου και των δικαιωμάτων της σιωπηλής πλειοψηφίας δύσκολα θα εγκαταλείψει τις παλιές συνήθειες ακόμη και αν βρεθεί απέναντι στους εκπαιδευτές του.
Η πορεία των εσόδων τον Οκτώβρη και το Νοέμβρη λίγο πολύ θα καταδείξει τα όρια και τις αντοχές της παρούσας κυβέρνησης με την πλέον νωπή μνημονιακή εντολή.
Τα Χριστούγεννα φέτος φαίνεται πως θα αποτελέσουν κρίσιμη περίοδο κατά τα φαινόμενα. Καλά Χριστούγεννα λοιπόν κ. Πρωθυπουργέ και ευτυχισμένο το 2015!
2) Αποποινικοποίηση...
Κι όμως η "φοροκαταιγίδα" συνοδεύεται από εκτεταμένη αποποινικοποίηση μέσω του τρέχοντος εφαρμοστικού:
Το αδίκημα της έκδοσης αποδοχής πλαστών εικονικών,, παύει να είναι αυτοτελές και τιμωρείται πλέον κυρίως (οι εξαιρέσεις πρακτικά είναι ασήμαντες) εφόσον συνέβαλε στην αποφυγή πληρωμής πάσης φύσεως φορολογικής υποχρέωσης και με κριτήριο την έκταση της φοροαποφυγής (ανάλογα αν πρόκειται για εισόδημα, ΦΠΑ ή άλλους φόρους)
Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι απαλλάσσονται αυτομάτως όσοι σήμερα διώκονται αυτοτελώς για πλαστά εικονικά (πάρα πολλοί σε βαθμό κακουργήματος και μάλιστα για χρήσεις από το 2000 και μετά), με δεδομένο ότι στις ποινικές διώξεις δεν προσδιορίζεται το ύψος του φόρου που γλύτωσαν (και πρακτικά ακυρώνονται οι περισσότερες από τις επιτυχίες του ΣΔΟΕ που ανακοινώνονται ανά τρίμηνο και αφορούν κυρίως "εκτεταμένα κυκλώματα"
Η μέχρι τώρα πρακτική των εφοριών ήταν να μηνύουν άμεσα για χρήση πλαστών εικονικών και να μη μηνύουν ποτέ για φοροδιαφυγή εισοδήματος ή ΦΠΑ ή άλλων φόρων (παρότι προβλέπονταν από τη νομοθεσία).
Για την καθεαυτό φοροδιαφυγή:
Για το εισόδημα το όριο ποινικής δίωξης ήταν 15.000 και γίνεται 100.000 ανά χρήση.
Για το Φ.Π.Α. το όριο ποινικής δίωξης ήταν 3.000 και γίνεται 50.000 ανά χρήση
Για τους λοιπούς φόρους το όριο ποινικής δίωξης ήταν 3.000 και γίνεται 100.000 ανά χρήση
Η χρήση πλαστών εικονικών στοιχείων, όταν δεν συνεπάγεται φοροδιαφυγή εξακολουθεί να τιμωρείται αυτοτελώς, αλλά συμβαίνει σπανίως.
Πρακτικά θεωρώ ότι η μικρομεσαία και μέρος της μεγάλης επιχειρηματικότητας πλέον δεν κινδυνεύει από ποινική δίωξη.
Η πρακτική του κ. Παπακωνσταντίνου, από το 2011 και μετά, επαυξημένη από τους επόμενους, προκάλεσε εκτεταμένες και σκληρές διώξεις για φοροδιαφυγή που σημειώθηκε μέχρι και δέκα χρόνια πριν (κυρίως για τα έτη 2001 έως 2008). Ουσιαστικά επιβλήθηκε αναδρομική ποινική κύρωση. Πολύς κόσμος κατεξευτελίστηκε από τα αυτόφωρα και καταδικάστηκε εν μέσω κρίσης, σε χρόνο που δεν είχε καμία δυνατότητα να πληρώσει χρέη που δημιουργήθηκαν δέκα χρόνια πριν, από επιχειρηματικές δραστηριότητες που είχαν διακοπεί προ πολλού.
Στην πράξη, η τρέχουσα φοροδιαφυγή ελάχιστα διώχθηκε (ακόμη κι από τους προηγούμενους).
Πλέον αποποινικοποιείται.
Είναι ζήτημα λίγου χρόνου να αντιληφθεί η αγορά τι συνέβη και να δοξάσει την Κυβέρνηση.
(με τη επιφύλαξη ότι το δημοσιευθέν σχέδιο νόμου δεν θα αλλάξει)
με εκτίμηση
Δ. Γ.
Δικηγόρος
(ΥΓ: αν επιλέξετε να αναφερθείτε / δημοσιεύσετε σ/το ανωτέρω, παρακαλώ τα στοιχεία μου να μη δημοσιευθούν)