Του Δημήτρη Δελεβέγκου
Λίγες ώρες προτού την Παρασκευή ο υπουργός Υποδομών Χρ. Σπίρτζης κάνει γνωστό, από το βήμα της Βουλής, ότι έχουν εξασφαλιστεί κοινοτικοί πόροι για την αγορά 500 νέων λεωφορείων, στην Λ. Μεσογείων της Αγίας Παρασκευής, λεωφορείο του ΟΑΣΑ έπιανε φωτιά εν κινήσει. Παρότι το πρωτοφανές αυτό γεγονός πέρασε, ως επί το πλείστον, στα "ψιλά”, καταδεικνύει την κατάσταση στην οποία βρίσκεται ο στόλος των αστικών συγκοινωνιών Αττικής.
Η ΟΣΥ (Σταθερές Συγκοινωνίες), που αποτελείται από περίπου 2.400 λεωφορεία και τρόλεϊ, διαθέτει:
-200 Mercedes Benz 0405N, κατηγορίας Euro 1, δηλαδή υψηλού περιβαλλοντικού αποτυπώματος, με παλαιότητα περίπου 22 ετών και εκτιμώμενη εμπορική αξία της τάξης των 2.000 ευρώ
-200 αρθρωτά Mercedes Benz 0405GN κατηγορίας Euro 2, παλαιότητας περίπου 16 ετών και εκτιμώμενη εμπορική αξία 9.000 ευρώ
Τα ενεργοβόρα αυτά οχήματα, που αντιπροσωπεύουν τμήμα μόνο του στόλου των σταθερών μέσων μεταφοράς, έχουν ξεπεράσει το όριο ζωής. Έτσι, μεγάλος αριθμός αυτών έχει αποσυρθεί, καθώς έχουν τεράστιες απαιτήσεις σε ανταλλακτικά, ενώ είναι δυνατή μόνον η ανακατασκευή, ιδίως όσον αφορά τα αρθρωτά Mercedes Benz 0405GN, του αμαξώματος, καθώς, μηχανικά, δεν επιδέχονται βελτιώσεων. Υπολογίζεται ότι το ελάχιστο κόστος για κάθε όχημα τοποθετείται σε 10.000-15.000 ευρώ, εάν ληφθούν υπόψη οι εργατοώρες, το κόστος των ανταλλακτικών κτλ.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του υπουργείου, περίπου 500 λεωφορεία παραμένουν παροπλισμένα στα αμαξοστάσια, ενώ όχι αμελητέα ποσότητα που βρίσκεται σε κυκλοφορία είτε παρουσιάζει σοβαρές μηχανικές βλάβες είτε σπανιότερα αυτοαναφλέγεται. Σύμφωνα με όσα αναφέρουν εργαζόμενοι στις αστικές συγκοινωνίες, χρήματα για ανταλλακτικά δεν υπάρχουν, ενώ τα ληξιπρόθεσμα χρέη προς προμηθευτές ξεπερνούν τα 40 εκατ. ευρώ. Σε κάθε περίπτωση, δεν είναι δυνατόν να κυκλοφορήσουν περισσότερα από 1.300 λεωφορεία, καθώς δεν επαρκεί ο υφιστάμενος αριθμός εργαζομένων.
Τηρουμένων των αναλογιών, η ποιότητα των υπηρεσιών στα αθηναϊκά λεωφορεία και τρόλεϊ θα μπορούσε να συγκριθεί με αυτήν στην Καμπούλ, όπου δεν υπάρχει οργανωμένο σύστημα συγκοινωνιών ούτε συγκεκριμένη τιμολογιακή αποστολή. Εκεί, η κρατική Millie Bus, που διαχειρίζεται τις συγκοινωνίες μέσω λεωφορείων, εξαρτάται από δωρεές από χώρες - φίλες, όπως η Ινδία, όπως αναφέρει σε άρθρο του ο ιστότοπος Kabul Times.
Στις αθηναϊκές αστικές συγκοινωνίες το πρόβλημα ρευστότητας φαίνεται ότι θα μπορούσε να ξεπεραστεί μόνο μέσω κοινοτικής χρηματοδότησης. Έτσι, όπως ανέφερε, την Παρασκευή ο κ. Σπίρτζης 30 εκατ. ευρώ έχουν εξασφαλιστεί από το ΕΣΠΑ για την προμήθεια 500 νέων λεωφορείων. Σύντομα, σύμφωνα με τον ίδιο, θα βγουν στους δρόμους και τα τέσσερα διώροφα λεωφορεία-είχαν κοστίσει 1,6 εκατ. ευρώ- που από το 2008 παραμένουν στα αμαξοστάσια ελλείψει κατάλληλου νομοθετικού πλαισίου.
Η Τηλεματική και το ηλεκτρονικό εισιτήριο
Μπορεί τα λεωφορεία να αυτοαναφλέγονται ή να πυρπολούνται στα Εξάρχεια και στη ΣΤΑΣΥ (μετρό, τραμ, ΗΣΑΠ) οι ζημιές να εκτοξεύθηκαν το 2015 σε 78,2 εκατ. ευρώ, ωστόσο οι αστικές συγκοινωνίες διαθέτουν σύστημα τηλεματικής. Ταυτόχρονα, αρχές του χρόνου θα έχει ολοκληρωθεί το ηλεκτρονικό εισιτήριο στα λεωφορεία, ενώ, έως τον Ιούνιο, θα έχει εγκατασταθεί στο μετρό και στον ΗΣΑΠ, σύμφωνα με όσα ανέφερε πρόσφατα ο κ. Σπίρτζης.
Η τηλεματική, που επιτρέπει στον επιβάτη να γνωρίζει την ακριβή ώρα άφιξης των λεωφορείων – τρόλεϊ, οριακά καταφέρνει να "σώσει” τη χαμένη τιμή των αστικών συγκοινωνιών.