Του Βασίλη Γεώργα
Η κυβέρνηση δουλεύει πλέον με ένα πολύ αισιόδοξο και ιδιαίτερα ριψοκίνδυνο σενάριο στο μυαλό της το οποίο αγνοεί πλήρως την ισχύ και τις επιδιώξεις του Βερολίνου: Υποστηρίζει -και πλέον το «φωνάζει» σαν να θέλει να ακουστεί εντός και εκτός συνόρων- ότι το ΔΝΤ θα αποχωρήσει από το ελληνικό πρόγραμμα «με εντολή» Trump μετά τις 21 Ιανουαρίου, και κατά συνέπεια, η ίδια θα πετύχει δύο παράλληλες νίκες: θα οδηγήσει σε πλήρη απομόνωση την πολιτική λιτότητας του Βερολίνου όπως εκφράζεται από τον Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, και ταυτόχρονα θα άρει μέσα στον επόμενο μήνα την εμπλοκή των διαπραγματεύσεων για την ολοκλήρωση της δεύτερης αξιολόγησης η οποία έχει παγώσει λόγω των απαιτήσεων του ΔΝΤ για πρόσθετα δημοσιονομικά μέτρα 4,5 δισ. ευρώ την περίοδο 2019-2022 εφόσον η Ελλάδα αποδεχθεί πρωτογενή πλεονάσματα 3,5%.
Το σενάριο αυτό, δείχνει πολύ πιο καλό από όσο θα μπορούσε να φανταστεί κανείς ειδικά σε μια στιγμή που οι δανειστές επιχειρούν να συνδέσουν την ενεργοποίηση των βραχυπρόθεσμων μέτρων για το χρέος με τη δεύτερη αξιολόγηση. Διοχετεύεται δε συντονισμένα τις τελευταίες 24 ώρες από συγκεκριμένες πηγές: από το Μέγαρο Μαξίμου, από υψηλόβαθμα κυβερνητικά στελέχη του οικονομικού επιτελείου που έχουν διασυνδέσεις με την αμερικάνικη κυβέρνηση, από τη γερμανική αριστερά (Die Linke) αλλά και από φίλα προσκείμενους τραπεζίτες όπως ο πρόεδρος της Attica Bank και πρώην εκπρόσωπος της Ελλάδας στο ΔΝΤ Παναγιώτης Ρουμελιώτης που χθες εκτίμησε δημοσίως ότι το Ταμείο θα διατηρήσει ρόλο τεχνικού συμβούλου και δεν θα μετάσχει στο ελληνικό πρόγραμμα.
Σύμφωνα τις προσδοκίες που καλλιεργούνται, η αποχώρηση του ΔΝΤ από το ελληνικό πρόγραμμα και η μη ανανέωση της συμμετοχής του στο τρίτο μνημόνιο θα έρθει ως αποτέλεσμα της απόφασης της αμερικανικής κυβέρνησης να απεμπλακεί από την ευρωπαϊκή κρίση.
Αυτό κατά κυβερνητικές πηγές αναμένεται ότι θα γίνει αμέσως μετά την επίσημη ανάληψη των καθηκόντων του στις 21 Ιανουαρίου και θα επιβεβαιωθεί από την στάση που θα κρατήσει ο αντιπρόσωπος των ΗΠΑ στο διοικητικό συμβούλιο του ΔΝΤ. Η εκτίμηση της κυβέρνησης είναι πως δίπλα στο Βερολίνο έχει παραμείνει αυτή τη στιγμή μόνο η Σλοβακία…
Τα ίδια σενάρια υποστηρίζουν ότι την αποχώρηση του ΔΝΤ θα στηρίξουν εκτός από τις ΗΠΑ που έχουν το υψηλότερο μερίδιο στο Ταμείο με 17% και άλλες μεγάλες χώρες όπως η Κίνα και κράτη της Λατινικής Αμερικής, οι οποίες θεωρούν αποτυχημένο το ελληνικό πρόγραμμα. Κατά τις ίδιες πηγές, τη θέση ότι το ΔΝΤ πρέπει να αποχωρήσει από το ελληνικό πρόγραμμα θα την υποστηρίξουν επίσης και άλλες χώρες της Ε.Ε. Μεταξύ αυτών η κυβέρνηση περιλαμβάνει τη Γαλλία, την Ιταλία, την Ισπανία, την Πορτογαλία, την Ιρλανδία αλλά και κράτη τα οποία ήταν παραδοσιακοί σύμμαχοι της Γερμανίας, όπως η Αυστρία και η Ολλανδία και τα οποία έχουν πλέον αρχίσει να απομακρύνονται ή να αντιδρούν.
Η απάντηση δε στο εύλογο ερώτημα για το πώς θα ξεπεραστεί το πρόβλημα ότι η γερμανική Βουλή έχει δώσει την έγκρισή της στη χρηματοδότηση της Ελλάδας μόνο υπό τον όρο ότι θα βάλει λεφτά και το ΔΝΤ, είναι ότι από τη στιγμή που η αποχώρηση του ΔΝΤ θα είναι οικειοθελής και θα έχει τη σύμφωνη γνώμη των υπόλοιπων δανειστών «δεν θα υπάρχει πρόβλημα». Κατά την εκτίμηση κυβερνητικών πηγών «μετά τις 20 Ιανουαρίου ο Σόιμπλε απλώς θα ενημερώσει το κοινοβούλιό του ότι το ΔΝΤ δεν θέλει να μετάσχει το πρόγραμμα, και εκεί θα τελειώσουν όλα…».
Κατά τις ίδιες πηγές το πάγωμα της δεύτερης αξιολόγησης από το Βερολίνο και το ΔΝΤ είναι αποτέλεσμα ακριβώς αυτής της προσπάθειας των Γερμανών και του ΔΝΤ να «αγοράσουν» χρόνο μέχρι να ληφθούν οριστικές αποφάσεις από τη διοίκηση του Ταμείου.
Παρόμοια εκτίμηση με αυτή της ελληνικής κυβέρνησης για αποχώρηση του ΔΝΤ, υιοθετούν και πολιτικά στελέχη της γερμανικής Αριστεράς. Ο αναπληρωτής πρόεδρος της Die Linke Άξελ Τρόοστ ο οποίος την περασμένη βδομάδα υποδέχθηκε τον Έλληνα υπουργό Οικονομικών Ευκλείδη Τσακαλώτο στο Βερολίνο για το συνέδριο της ευρωπαϊκής Αριστεράς, δήλωσε χθες σε συνέντευξή του στο ΑΠΕ ότι «ακούγεται εδώ στο Βερολίνο ότι το ΔΝΤ δεν θα συμμετάσχει τελικά στο ελληνικό πρόγραμμα λόγω της διαφωνίας του για την ελάφρυνση τους ελληνικού χρέους» και ότι «αν η γερμανική κυβέρνηση επικρατήσει και διατηρηθεί το 3,5%, τότε το ΔΝΤ θα φύγει».
Το πολύ αισιόδοξο σενάριο της κυβέρνησης θέλει την επανεκκίνηση των διαπραγματεύσεων με τους δανειστές να γίνεται στις αρχές Ιανουαρίου (στις 4-5/1 με έκτακτο Eurogroup) και την αξιολόγηση να κλείνει στα τέλη Ιανουαρίου (26 Ιανουαρίου 2017 στο προγραμματισμένο Eurogroup) χωρίς την υποχρέωση της Ελλάδας να νομοθετήσει πρόσθετα μέτρα για την περίοδο μετά το 2018 σε ότι αφορά τις περικοπές συντάξεων, μισθών και τη μείωση του αφορολόγητου ορίου.
Πρόκειται εκτίμηση που βρίσκεται πολύ μακριά από όσα διοχετεύονται από πηγές των δανειστών και θέλουν την αξιολόγηση να καθυστερεί μέχρι την Άνοιξη ή ακόμη και το καλοκαίρι.
Ευσεβείς πόθοι
Τα παραπάνω θα μπορούσαν να είναι η πραγματικότητα της επόμενης ημέρας, αλλά προς το παρόν δεν αποτελούν παρά μόνο ευσεβείς πόθους και εντάσσονται στο πλαίσιο της προσπάθειας αποπροσανατολισμού που βρίσκεται σε εξέλιξη.
Η κυβέρνηση έχει επιλέξει να στοχοποιήσει ταυτόχρονα το «γερμανικό μπλοκ» και τους σκληρούς του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου οι οποίοι για να συγκατανεύσουν στην συμμετοχή του ΔΝΤ στο ελληνικό πρόγραμμα απαιτούν πρόσθετα δημοσιονομικά μέτρα για την περίοδο μετά το 2018. Την ίδια στιγμή, όμως, καμία άλλη ευρωπαϊκή χώρα δεν έχει υιοθετήσει ανάλογη θέση περί «απομόνωσης» του ΔΝΤ και του Βερολίνου.
Αντίθετα με όσα θεωρεί πιθανά η κυβέρνηση, το πιο ισχυρό σενάριο αυτή τη στιγμή είναι η παραμονή του ΔΝΤ στο πρόγραμμα και ο εξαναγκασμός της κυβέρνησης στην λήψη των πρόσθετων μέτρων που βρίσκονται στο τραπέζι με αντάλλαγμα την αξιολόγηση.
Ενδεχομένως ένα ελαφρύτερο πακέτο έναντι των 4,5 δισ. ευρώ που ζητούνται σε περικοπές συντάξεων και άλλων δημόσιων δαπανών, να μπορούσε να αποτελέσει βάση συμβιβασμού.
Οι δανειστές, όμως, και κυρίως η πλευρά του Βερολίνου, γνωρίζουν ότι η Ελλάδα βρίσκεται σε μειονεκτική θέση. Η οικονομία και οι τράπεζες έχουν απόλυτη ανάγκη την έγκαιρη (μέχρι Μάρτιο-Απρίλιο) ένταξη των ομολόγων στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ ενώ οι χρηματοδοτικές δυνάμεις του κράτους εξαντλούνται τον Απρίλιο, και από εκεί και μετά ξεκινά μια πολύ δύσκολη περίοδος που έχει ως κατάληξη τον Ιούλιο όπου η Ελλάδα θα κληθεί να πληρώσει μέσα σε μόλις τρεις ημέρες δόσεις ύψους 6,3 δισ. ευρώ.
Η κυβέρνηση δουλεύει πλέον με ένα πολύ αισιόδοξο και ιδιαίτερα ριψοκίνδυνο σενάριο στο μυαλό της το οποίο αγνοεί πλήρως την ισχύ και τις επιδιώξεις του Βερολίνου: Υποστηρίζει -και πλέον το «φωνάζει» σαν να θέλει να ακουστεί εντός και εκτός συνόρων- ότι το ΔΝΤ θα αποχωρήσει από το ελληνικό πρόγραμμα «με εντολή» Trump μετά τις 21 Ιανουαρίου, και κατά συνέπεια, η ίδια θα πετύχει δύο παράλληλες νίκες: θα οδηγήσει σε πλήρη απομόνωση την πολιτική λιτότητας του Βερολίνου όπως εκφράζεται από τον Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, και ταυτόχρονα θα άρει μέσα στον επόμενο μήνα την εμπλοκή των διαπραγματεύσεων για την ολοκλήρωση της δεύτερης αξιολόγησης η οποία έχει παγώσει λόγω των απαιτήσεων του ΔΝΤ για πρόσθετα δημοσιονομικά μέτρα 4,5 δισ. ευρώ την περίοδο 2019-2022 εφόσον η Ελλάδα αποδεχθεί πρωτογενή πλεονάσματα 3,5%.
Το σενάριο αυτό, δείχνει πολύ πιο καλό από όσο θα μπορούσε να φανταστεί κανείς ειδικά σε μια στιγμή που οι δανειστές επιχειρούν να συνδέσουν την ενεργοποίηση των βραχυπρόθεσμων μέτρων για το χρέος με τη δεύτερη αξιολόγηση. Διοχετεύεται δε συντονισμένα τις τελευταίες 24 ώρες από συγκεκριμένες πηγές: από το Μέγαρο Μαξίμου, από υψηλόβαθμα κυβερνητικά στελέχη του οικονομικού επιτελείου που έχουν διασυνδέσεις με την αμερικάνικη κυβέρνηση, από τη γερμανική αριστερά (Die Linke) αλλά και από φίλα προσκείμενους τραπεζίτες όπως ο πρόεδρος της Attica Bank και πρώην εκπρόσωπος της Ελλάδας στο ΔΝΤ Παναγιώτης Ρουμελιώτης που χθες εκτίμησε δημοσίως ότι το Ταμείο θα διατηρήσει ρόλο τεχνικού συμβούλου και δεν θα μετάσχει στο ελληνικό πρόγραμμα.
Σύμφωνα τις προσδοκίες που καλλιεργούνται, η αποχώρηση του ΔΝΤ από το ελληνικό πρόγραμμα και η μη ανανέωση της συμμετοχής του στο τρίτο μνημόνιο θα έρθει ως αποτέλεσμα της απόφασης της αμερικανικής κυβέρνησης να απεμπλακεί από την ευρωπαϊκή κρίση.
Αυτό κατά κυβερνητικές πηγές αναμένεται ότι θα γίνει αμέσως μετά την επίσημη ανάληψη των καθηκόντων του στις 21 Ιανουαρίου και θα επιβεβαιωθεί από την στάση που θα κρατήσει ο αντιπρόσωπος των ΗΠΑ στο διοικητικό συμβούλιο του ΔΝΤ. Η εκτίμηση της κυβέρνησης είναι πως δίπλα στο Βερολίνο έχει παραμείνει αυτή τη στιγμή μόνο η Σλοβακία…
Τα ίδια σενάρια υποστηρίζουν ότι την αποχώρηση του ΔΝΤ θα στηρίξουν εκτός από τις ΗΠΑ που έχουν το υψηλότερο μερίδιο στο Ταμείο με 17% και άλλες μεγάλες χώρες όπως η Κίνα και κράτη της Λατινικής Αμερικής, οι οποίες θεωρούν αποτυχημένο το ελληνικό πρόγραμμα. Κατά τις ίδιες πηγές, τη θέση ότι το ΔΝΤ πρέπει να αποχωρήσει από το ελληνικό πρόγραμμα θα την υποστηρίξουν επίσης και άλλες χώρες της Ε.Ε. Μεταξύ αυτών η κυβέρνηση περιλαμβάνει τη Γαλλία, την Ιταλία, την Ισπανία, την Πορτογαλία, την Ιρλανδία αλλά και κράτη τα οποία ήταν παραδοσιακοί σύμμαχοι της Γερμανίας, όπως η Αυστρία και η Ολλανδία και τα οποία έχουν πλέον αρχίσει να απομακρύνονται ή να αντιδρούν.
Η απάντηση δε στο εύλογο ερώτημα για το πώς θα ξεπεραστεί το πρόβλημα ότι η γερμανική Βουλή έχει δώσει την έγκρισή της στη χρηματοδότηση της Ελλάδας μόνο υπό τον όρο ότι θα βάλει λεφτά και το ΔΝΤ, είναι ότι από τη στιγμή που η αποχώρηση του ΔΝΤ θα είναι οικειοθελής και θα έχει τη σύμφωνη γνώμη των υπόλοιπων δανειστών «δεν θα υπάρχει πρόβλημα». Κατά την εκτίμηση κυβερνητικών πηγών «μετά τις 20 Ιανουαρίου ο Σόιμπλε απλώς θα ενημερώσει το κοινοβούλιό του ότι το ΔΝΤ δεν θέλει να μετάσχει το πρόγραμμα, και εκεί θα τελειώσουν όλα…».
Κατά τις ίδιες πηγές το πάγωμα της δεύτερης αξιολόγησης από το Βερολίνο και το ΔΝΤ είναι αποτέλεσμα ακριβώς αυτής της προσπάθειας των Γερμανών και του ΔΝΤ να «αγοράσουν» χρόνο μέχρι να ληφθούν οριστικές αποφάσεις από τη διοίκηση του Ταμείου.
Παρόμοια εκτίμηση με αυτή της ελληνικής κυβέρνησης για αποχώρηση του ΔΝΤ, υιοθετούν και πολιτικά στελέχη της γερμανικής Αριστεράς. Ο αναπληρωτής πρόεδρος της Die Linke Άξελ Τρόοστ ο οποίος την περασμένη βδομάδα υποδέχθηκε τον Έλληνα υπουργό Οικονομικών Ευκλείδη Τσακαλώτο στο Βερολίνο για το συνέδριο της ευρωπαϊκής Αριστεράς, δήλωσε χθες σε συνέντευξή του στο ΑΠΕ ότι «ακούγεται εδώ στο Βερολίνο ότι το ΔΝΤ δεν θα συμμετάσχει τελικά στο ελληνικό πρόγραμμα λόγω της διαφωνίας του για την ελάφρυνση τους ελληνικού χρέους» και ότι «αν η γερμανική κυβέρνηση επικρατήσει και διατηρηθεί το 3,5%, τότε το ΔΝΤ θα φύγει».
Το πολύ αισιόδοξο σενάριο της κυβέρνησης θέλει την επανεκκίνηση των διαπραγματεύσεων με τους δανειστές να γίνεται στις αρχές Ιανουαρίου (στις 4-5/1 με έκτακτο Eurogroup) και την αξιολόγηση να κλείνει στα τέλη Ιανουαρίου (26 Ιανουαρίου 2017 στο προγραμματισμένο Eurogroup) χωρίς την υποχρέωση της Ελλάδας να νομοθετήσει πρόσθετα μέτρα για την περίοδο μετά το 2018 σε ότι αφορά τις περικοπές συντάξεων, μισθών και τη μείωση του αφορολόγητου ορίου.
Πρόκειται εκτίμηση που βρίσκεται πολύ μακριά από όσα διοχετεύονται από πηγές των δανειστών και θέλουν την αξιολόγηση να καθυστερεί μέχρι την Άνοιξη ή ακόμη και το καλοκαίρι.
Ευσεβείς πόθοι
Τα παραπάνω θα μπορούσαν να είναι η πραγματικότητα της επόμενης ημέρας, αλλά προς το παρόν δεν αποτελούν παρά μόνο ευσεβείς πόθους και εντάσσονται στο πλαίσιο της προσπάθειας αποπροσανατολισμού που βρίσκεται σε εξέλιξη.
Η κυβέρνηση έχει επιλέξει να στοχοποιήσει ταυτόχρονα το «γερμανικό μπλοκ» και τους σκληρούς του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου οι οποίοι για να συγκατανεύσουν στην συμμετοχή του ΔΝΤ στο ελληνικό πρόγραμμα απαιτούν πρόσθετα δημοσιονομικά μέτρα για την περίοδο μετά το 2018. Την ίδια στιγμή, όμως, καμία άλλη ευρωπαϊκή χώρα δεν έχει υιοθετήσει ανάλογη θέση περί «απομόνωσης» του ΔΝΤ και του Βερολίνου.
Αντίθετα με όσα θεωρεί πιθανά η κυβέρνηση, το πιο ισχυρό σενάριο αυτή τη στιγμή είναι η παραμονή του ΔΝΤ στο πρόγραμμα και ο εξαναγκασμός της κυβέρνησης στην λήψη των πρόσθετων μέτρων που βρίσκονται στο τραπέζι με αντάλλαγμα την αξιολόγηση.
Ενδεχομένως ένα ελαφρύτερο πακέτο έναντι των 4,5 δισ. ευρώ που ζητούνται σε περικοπές συντάξεων και άλλων δημόσιων δαπανών, να μπορούσε να αποτελέσει βάση συμβιβασμού.
Οι δανειστές, όμως, και κυρίως η πλευρά του Βερολίνου, γνωρίζουν ότι η Ελλάδα βρίσκεται σε μειονεκτική θέση. Η οικονομία και οι τράπεζες έχουν απόλυτη ανάγκη την έγκαιρη (μέχρι Μάρτιο-Απρίλιο) ένταξη των ομολόγων στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ ενώ οι χρηματοδοτικές δυνάμεις του κράτους εξαντλούνται τον Απρίλιο, και από εκεί και μετά ξεκινά μια πολύ δύσκολη περίοδος που έχει ως κατάληξη τον Ιούλιο όπου η Ελλάδα θα κληθεί να πληρώσει μέσα σε μόλις τρεις ημέρες δόσεις ύψους 6,3 δισ. ευρώ.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.