Οπλίτες των ΜΟΜΑ εκκαθαρίζουν περιοχή από νάρκες |
«Μετά από τις τεράστιες καταστροφές στις διάφορες υποδομές της που υπέστη η χώρα κατά την διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου πολέμου αλλά και του εμφυλίου πολέμου (1946-1949), το 1957 κλήθηκαν και οι Ένοπλες Δυνάμεις της χώρας να συμβάλλουν στην ανασυγκρότηση της. Γι αυτό το σκοπό συγκροτήθηκαν στις έδρες των σπουδαιότερων νομών επτά Μικτές Ομάδες Μηχανημάτων Ανασυγκροτήσεως. Οι έδρες των επτά ΜΟΜΑ ανά τον Ελλαδικό χώρο ήταν οι πόλεις Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Ηράκλειο, Κρήτης, Πάτρα, Λαμία, Λάρισα, Ιωάννινα. Οι ΜΟΜΑ ήταν κατασκευαστικές Μονάδες διοικητικά και αναλάμβαναν την εκτέλεση έργων που τους ανέθετε η προϊσταμένη αρχή στο νομό της έδρας των ή σε γειτονικούς νομούς. Το προσωπικό των Μονάδων αποτελούνταν από αξιωματικούς και οπλίτες του Μηχανικού, τεχνικά καταρτισμένους αλλά και με μικρό ποσοστό αξιωματικών από τα λοιπά όπλα του Στρατού ή και κλάδων των Ενόπλων Δυνάμεων (Ναυτικό, Αεροπορία), καθώς επίσης και με πολιτικό μόνιμο ή με συμβάσεις τεχνικό προσωπικό (γραφείς, μηχανικοί, οδηγοί τεχνίτες, χειριστές μηχανημάτων, εργάτες κ.λ.π).
Αποστολή της ειδικής αυτής υπηρεσίας ήταν:
Σε περίοδο ειρήνης με λογικό κόστος εκτέλεση των έργων που τις αναθέτονταν με διάφορα κυβερνητικά προγράμματα και κυρίως στη νησιωτική και ορεινή Ελλάδα όπου δεν υπήρχε ενδιαφέρον των εργοληπτών. Η ανάθεση εκτέλεσης μικρών κοινωφελών έργων τοπικού ενδιαφέροντος για την ωφέλεια Δήμων, Κοινοτήτων, Συλλόγων και Οργανισμών ιδίως σε ακριτικές περιοχές. Σε περίοδο πολέμου οι ΜΟΜΑ μετέπιπταν σε Τάγματα Μηχανικού Αποκαταστάσεως
Διάνοιξη οδού Αμφείας - Πολιάνης |
Ένας σύντομος απολογισμός των έργων των ΜΟΜΑ
Εθνική – Επαρχιακή οδοποιία. Έγινε κατασκευή, βελτίωση και αρχική διάνοιξη σε εθνικούς και επαρχιακούς δρόμους ιδίως της ορεινής και νησιωτικής Ελλάδας, περίπου 15.000 χλμ. Κατασκευάστηκαν στους παραπάνω δρόμους τεχνικά έργα (γέφυρες, τοίχοι αντιστήριξης, οχετοί κ.λπ) και ασφαλτοστρώθηκαν. Αεροδρόμια κατασκευάσθηκαν από την αρχή ή επεκτάθηκαν διάδρομοι προσγείωσης σε 17 αεροδρόμια, ιδίως της νησιωτικής Ελλάδος (Καρπάθου, Σκύρου, Κεφαλληνίας, Μυτιλήνης, Πάρου, Κυθήρων κ.λπ.) μεταξύ των οποίων και οι χωματουργικές εργασίες του αεροδρομίου των Σπάτων.
Εγγειοβελτιωτικά και υδραυλικά έργα. Κατασκευάσθηκαν μεγάλα και μικρά αποστραγγιστικά αρδευτικά, αντιπλημμυρικά και υδραυλικά έργα σε όλη την χώρα με τα οποία αξιοποιήθηκαν και δόθηκαν προς καλλιέργεια εκατοντάδες χιλιάδες στρέμματα γης. Στα οικοδομικά έργα η συμβολή των ΜΟΜΑ ήταν σημαντική. Ειδικότερα για την υλοποίηση του προγράμματος αποκατάστασης σεισμοπλήκτων περιοχών κατασκευάστηκαν προκατασκευασμένα σπίτια. Με την μέθοδο των προκατασκευών κατασκευάστηκαν με επιτυχία κτίρια Νοσοκομείων, Σχολείων, ΑΕΙ (Ψυχιατρικό Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης, Πολυτεχνική Σχολή Ξάνθης κ.λπ.) κτιριακές εγκαταστάσεις στρατοπέδων (Χαλκίδας, Θηβών, Λουτρακίου Βαννιάνου Ξάνθης κ.λπ.) πλέον των παραπάνω κατασκεύαζε εργολαβικά υπό την επίβλεψη της και πολλά άλλα οικοδομικά έργα σε διάφορα στρατόπεδα όπως Διοικητήρια, θαλάμους οπλιτών, υπόστεγα κλ.π.
Επίσης σημαντική ήταν η συμβολή των ΜΟΜΑ που προσέφερε από το 1991 και μετά στο πρόγραμμα του Υπουργείου Εξωτερικών για την αποκατάσταση των παλιννοστούντων Ποντίων από τις περιοχές της πρώην Σοβιετικής Ένωσης. Μικρά έργα Κοινής Ωφέλειας που περιλαμβάνονταν στα προγραμματισμένα έργα, κατασκευάσθηκαν σε Δήμους, κοινότητες, οργανισμούς και τοπικούς συλλόγους. Οι ΜΟΜΑ, έδιναν το «παρών» σε όλες τις συμφορές που έπληξαν τον Ελλαδικό χώρο (σεισμοί, πυρκαγιές, χιονοπτώσεις, πλημμύρες κ.λπ.).»
Ο μακρύς κατάλογος των συμμετοχών του Μηχανικού και των ΜΟΜΑ στις συμφορές που οφείλονταν στην καταστροφική μανία του εγκέλαδου ή σε άλλες φυσικές καταστροφές, προσφέρει τα παρακάτω τελείως ενδεικτικά στοιχεία:
1. Στα νησιά του Ιονίου πελάγους, το 1953.
2. Στα νησιά των Κυκλάδων, το 1958.
3 . Στις περιοχές Ηπείρου-Δυτικής Θεσσαλίας, το Μάϊο 1967.
4. Στο Ηράκλειο Κρήτης, το Φεβρουάριο 1970.
5. Στην Κορινθία, το Σεπτέμβριο 1972.
6. Στη Θεσσαλονίκη-Σέρρες-Κιλκίς-Χαλκιδική, τον Ιούνιο 1978.
7. Στη Βοιωτία-Κορινθία-Αττική-Φωκίδα, το Φεβρουάριο και Μάρτιο του 1981.
8. Στη Μεσσηνία, το 1987.
9. Στην Αθήνα, την 7η Σεπτεμβίου 1999.
10. Στην Πελοπόννησο κατα τις καταστροφικές πυρκαϊες του Αυγούστου 2007
Εργασίες 2ης ΜΟΜΑ στο εργοστάσιο της ΔΕΗ στην Πτολεμαΐδα |
Αυτή η ειδική υπηρεσία (ΜΟΜΑ) με το άρθρο 18 του Ν. 2026/92 καταργήθηκε και διαλύθηκε και μεγάλος αριθμός μηχανημάτων εκποιήθηκε σε ιδιώτες. Το εύλογο ερώτημα όμως είναι γιατί ο τεράστιος αυτός κρατικός οργανισμός με τόση μεγάλη προσφορά διαλύθηκε; Η απάντηση σύμφωνα με την ιστοσελίδα του «Συνδέσμου Αποφοίτων Στρατιωτικής Σχολής Ευελπίδων, Τάξεως 1976» απ’ όπου και αλιεύσαμε το κείμενο, πρέπει να αναζητηθεί στα διάφορα συγκρουόμενα οικονομικά συμφέροντα και στην πολιτική της εκάστοτε κυβέρνησης. Από τη δεκαετία του ’80 ζητούταν από τις κυβερνήσεις, η περικοπή πιστώσεων προς τις ΜΟΜΑ για την εκτέλεση έργων. Στη συνέχεια άρχισε να αναπτύσσεται μέσα στο πολιτικό προσωπικό των ΜΟΜΑ ο διορισμός υπαλλήλων εις βάρος πιστώσεων των έργων με αποτέλεσμα εκτέλεση πολλών εξ αυτών, να μην θεωρείται πια οικονομικά συμφέρουσα. Τέλος, στην δεκαετία του ’90 μετά από έντονες πιέσεις μεγαλοεργολάβων και μεγαλοεκδοτών, η κυβέρνηση αποφάσισε με το Ν.2026/92 την διάλυση των ΜΟΜΑ.
Πηγές
sindesmos1976.gr
http://www.army.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.